Հայաստանից, Վրաստանից եւ Ադրբեջանից Ռուսաստանի Դաշնություն արտագաղթողների թվով առաջատարն Ադրբեջանն է: Լրատվամիջոցների կովկասյան ինստիտուտի հրատարակած «Միգրացիան Կովկասում» գրքում բերված տվյալների համաձայն ներկայումս Ռուսաստանում բնակվում են 3 մլն ադրբեջանցի, 1 մլն հայ եւ նույնքան էլ վրացի: Ռուս փորձագետ Ալեքսանդր Արսենեւն իր «Հայաստանի եւ Ադրբեջանի դեմոգրաֆիական պատկերի լեգենդներն ու միֆերը» հոդվածում նշում է, որ 1988 թ.-ից ի վեր երեք հանրապետությունից ՌԴ է արտագաղթել 7–7,5 մլն մարդ, որոնցից 4,5 մլն-ն Ադրբեջանից, 1,5–1,7-ըՙ Վրաստանից, իսկ 1 մլն-ըՙ Հայաստանից:
- Մարդիկ նախընտրում են առաջին հերթին մեկնել Ռուսաստան, քանի որ չկա վիզա ձեռք բերելու անհրաժեշտություն: Մեծ դեր ունի նաեւ լեզվի իմացությունը: Սրանք են պատճառները, որ ԱՄՆ եւ Եվրոպա արտագաղթողների թիվը տասնյակ անգամ պակաս է,- նշում է լրատվամիջոցների կովկասյան ինստիտուտի փոխտնօրեն, քաղաքագետ Ալեքսանդր Իսկանդարյանը:
Արտագաղթն իր ծավալներով գագաթնակետին հասավ 1992–94 թթ.: Ներկայումս մշտական բնակության նպատակով արտագաղթողներից զատ մեծաթիվ են նաեւ սեզոնային աշխատանքի մեկնողները:
Կարեն Ասատրյանը մասնագիտությամբ ֆիզիկոս է, պատրաստվում է մեկնել ՌԴ եւ աշխատել որպես բանվոր:
«Նպատակս է մի քանի ամիս աշխատել Ռուսաստանում, որոշակի գումար վաստակել եւ վերադառնալ Հայաստան», ասում է նա:
Միգրացիայի վարչությունից հայտնում են, որ տարեկան արտերկրից 600–800 մլն դոլար գումար է փոխանցվում Հայաստան, որից 70 տոկոսըՙ Ռուսաստանից: Հարկ է նշել սակայն, որ արտագաղթողները բնակչության երիտասարդ եւ աշխատունակ մասն են կազմում, որոնց բացակայությունը դանդաղեցնում է հայրենիքում միջին խավի ձեւավորումը:
ԱՐԵՎԻԿ ԲԱԴԱԼՅԱՆ