Խորհրդարանում մեկնարկեցին 2005 թվականի բյուջեի քննարկումները
Ֆինանսների եւ էկոնոմիկայի նախարար Վարդան Խաչատրյանի ներկայացմամբ, բյուջեի մասին ՀՀ օրենքի նախագծի քննարկումներից հետո ԱԺ խմբակցություններից, անհատ պատգամավորներից ստացվել են 460 առաջարկներ: Դրանք հիմնականում վերաբերում են կամ ծախսերի կրճատմանը, կամ ավելացմանը:
Ծախսերի ավելացում նախատեսող առաջարկների բավարարման համար հարկ կլինի բյուջե «ներմուծել» եւս 11,4 մլրդ դրամ, որը, ըստ նախարարի, միայն մասնակի կբավարարվի:
Առաջարկների մի մասը, որոնց համաձայն է նաեւ կառավարությունը, վերաբերում է դպրոցաշինությանը, չնայած այս ոլորտին արդեն 4,8 մլրդ դրամ հասցեագրվել է: Հաջորդը ճանապարհաշինությունն է, գազաֆիկացիան, ջուրը, մշակույթի օբյեկտները:
2005 թվականի բյուջեում, ինչպես 2004 թվականին, նախատեսվում է հարկային եկամուտների ավելացում: Ընդ որում, կրկնապատկվելու են ե՛ւ եկամուտները, ե՛ւ ծախսերը: Այն իրականացվելու է ստվերային շրջանառությունը հարկման դաշտ բերելու միջոցով:
Դոլարի փոխարժեքի սրընթաց անկումը ինչպես կարող է անդրադառնալ բյուջեի վրա, եւ ինչպիսի փոխարժեք է սահմանվելու դոլարի համար այնտեղ: Նախարարը հայտնեց, որ Կենտրոնական բանկը նպատակահարմար է համարել բյուջեի հաշվարկների հիմքում դնել դեկտեմբերի 1-ի փոխարժեքային ցուցանիշները (1 դոլարը 500 դրամ):
Իհարկե, Վարդան Խաչատրյանը չի բացառում, որ դոլարի անկման աննախադեպ արագությունների պարագայում բյուջետային ցանկացած թիվ ու նախատեսում կարող են նույն արագությամբ հնանալ: Անշուշտ, այդ հանգամանքը մեծ չափով մեծացնելու է բյուջեի ռիսկայնության մակարդակը: Բայց «դա ավելի շատ մեր օրենքների անկատարության հետեւանք է: Մեր հիմնական ներմուծվող արտադրանքը, ծխախոտը, բենզինը, եւ այլ խոշոր ապրանքներ, գնահատված են ԱՄՆ դոլարին համարժեք դրամով: Ճիշտ կլիներ հաշվարկը դրամով լիներ, քանի որ հաստատ կորուստներ ենք ունենալու:
Հիմնական բացասական ազդեցությունը ներմուծումների ասպարեզում է լինելու: Բայց մենք կփորձենք հնարավորինս նվազեցնել այդ ազդեցությունը բյուջեի վրա»:
Իսկ թե ինչքան կշարունակվի դոլարի վայրընթացը, եւ ինչպիսին կլինի հունվարին, նախարարը խուսափեց կանխատեսումներ անելուց: Նա միայն հիշեցրեց, որ նախորդ օրը եվրոպական մի քանի երկրների ֆինանսների նախարարներ դիմել են ԱՄՆ-ին` խնդրելով ավելի կանխատեսելի դարձնել իր հարկա-բյուջետային քաղաքականությունը:
Ի վերջո, աշխարհի ֆինանսական շուկան կարգավորվում է նաեւ որոշակի կանոններով: Դրանց ենթարկվում են, օրինակ, Արժույթի միջազգային հիմնադրամի անդամ երկրները: Սակայն ԱՄՆ-ը դուրս է այդ շրջանակներից, եւ նրա ֆինանսական քաղաքականության վայրիվերումներն անմիջապես ազդում են աշխարհի երկրների վրա:
«Եթե ԱՄՆ-ը իրավիճակը կարգավորելու բարի կամք ցուցաբերի, այն ժամանակ գուցե հնարավոր լինի ինչ-որ ենթադրություններ անել: Բայց այս պահին որեւիցե ազդանշան կամ տեղեկություն չկա այդ մասին», ավարտեց Վարդան Խաչատրյանը:
ԿԱՐԻՆԵ ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ