Մարտի 15-ը սպառողների իրավունքների պաշտպանության միջազգային օրն է: «Պայքարեք ձեր իրավունքների համար», երեկ նման կոչով հանդես եկավ Սպառողների իրավունքների ասոցիացիան:
Վերջինս սկսել է մի ակցիա, որը վերաբերում է, այսպես ասած, «արագ սննդին». «Համբուրգերները, հոդ-դոգերն ու գազավորված ըմպելիքները վտանգավոր հիվանդությունների պատճառ կարող են դառնալ», ասում է ասոցիացիայի նախագահ Մելիտա Հակոբյանը :
Ըստ ասոցիացիայի նախագահի, եթե սպառողները սովորեն անորակ սնունդը հետ տալ, խանութները կդադարեն դրանք վաճառքի հանել:
Մելիտա Հակոբյանն արձանագրում է, որ Հայաստանում սպառողների իրավունքներն այնքան էլ լավ պաշտպանված չեն, իսկ դրա հիմնական պատճառն այն է, որ սպառողները ծանոթ չեն իրենց իրավունքներին: Նրա խոսքով, սպառողի առաջին իրավունքն անվտանգության իրավունքն է. մարդիկ պետք է ստանան անվտանգ սննդամթերք ու ծառայություն: Երկրորդ իրավունքը տեղեկատվություն ստանալու իրավուքն է: «Ցավոք սրտի, տեղեկատվությունն այսօր սպառողների համար բավականին քիչ է: Շատ կարեւոր են նաեւ լսված լինելու, ընտրության, վնասների փոխհատուցման, սպառողական կրթություն ստանալու ու առողջ միջավարի իրավունքները», նշեց Մ. Հակոբյանը:
Սպառողների իրավունքների պաշտպանությունը պետական հոգածության կարիք ունի, կարծում է նա: Իսկ սպառողների իրավունքների պաշտպանության ձեռնարկն այսօր դրված է նախագահի սեղանին ու չի օգտագործվում: Մի քանի տարի առաջ դպրոցներում փորձնական ծրագրով անցկացվեց այս առարկան, բայց, Մ. Հակոբյանի հավաստմամբ, հետո հանվեց կրթական ծրագրից: Սպառողների իրավունքների մասին պետք է տեղեկանալ դպրոցական բարձր դասարաններում ու բուհերում, կարծում է ասոցիացիայի նախագահը:
Այժմ էկոնոմիկայի նախարարությունում գործելու է սպառողների իրավունքների պաշտպանությամբ զբաղվող պետական մի կառույց: Դա դրական գնահատեց ասոցիացիայի նախագահը, սակայն նշեց, որ արդյունավետությունը հետո կերեւա:
Մասնագետի խոսքով, եվրոպական երկրներում սպառողների իրավունքների պաշտպանությունը շատ ավելի լավ է կազմակերպված ու սպառողներն իրենց պաշտպանելու ավելի լայն հնարավորություններ ունեն. օրինակՙ Հայաստանում ընդունված չէ սպառողին փոխհատուցում ներկայացնել բարոյական վնասի դեպքում, իսկ եվրոպական երկրներում դա հստակ է գործում:
Հայաստանում սպառողների իրավունքների խախտման մեջ ասոցիացիայի նախագահը հիմնականում սպառողներին է մեղադրում: Եթե պետությունը չի հոգում նրանց մասին, ապա իրենք պետք է պայքարեն իրենց իրավունքների համար, նշում է ասոցիացիայի նախագահն ու նկատում, որ ասոցիացիայի գործառույթների մեջ մտնում է միայն խնդիրները վերհանելն ու բարձրաձայնելը, որ սպառողն իմանաՙ իրեն ինչ է պետք:
Ն. Մ.