ԻՆԳԱ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ
Տեխնիկական գիտությունների թեկնածու, տեխնոլոգ Ալեքսանդր Սելիմյանը երեկ լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ խոսեց խանութներում վաճառվող հացի որակի ու հացաթխման գործընթացի մասին: Նրա խոսքով` գոյություն ունի 2 տեսակի ցորեն` կոշտ եւ փափուկ: Հացաթխման համար բոլոր դարերում էլ կոշտ ցորեն է օգտագործվել, իսկ փափուկ ցորենն օգտագործվել է կենդանիների համար որպես անասնակեր: Քանի որ ազգաբնակչությունը շատացել է, հետեւաբար հացի պահանջարկն էլ մեծացել է, անցյալ դարի կեսերից գիտնականները հացաթխման գործընթացի մեջ ներառել են նաեւ փափուկ ցորենից ստացված ալյուրը: Հացաթխման մեջ փափուկ ցորենից ստացված ալյուրի օգտագործումը մեծ տարածում է գտել նաեւ Հայաստանում: Ալեքսանդր Սելիմյանի խոսքով` փափուկ ցորենի ալյուրը հաց թխելու համար պիտանի չէ: «Գնային տեսակետից փափուկ ցորեն ներկրելն ավելի էժան է: Դուք արդեն պատկերացրեք` մեր ներկրողները թա՞նկ, թե՞ էժան ցորենը կբերեն», «Իրատես դե ֆակտո» ակումբում ասաց Ալեքսանդր Սելիմյանը: Բացի փափուկ ցորենի ալյուրից, որը հացի համար պիտանի չէ, հացաթխման մեջ օգտագործվում են նաեւ քիմիական հավելանյութեր, որոնք առողջության համար վնասակար են:
Բանախոսը տեղեկացնում է, որ խանութներում վաճառվող մուգ գույնի հացը պատրաստվում է քիմիական հավելանյութերով. «Դրանք առանց քիմիայի պատրաստելը, կարելի է ասել, անհնարին է»: Բանախոսի կարծիքով` հացի շուկայում ներկայումս լուրջ խնդիր է մուգ գույնի հացի կամ ինչպես ժողովուրդն է ասումՙ «սեռի հացի» պատրաստումն ու վաճառքը: Շաքարային դիաբետով հիվանդները այն կարծիքին են, թե մուգ գույնի հացը միակ հացն է, որը կարող են օգտագործել, մինչդեռ բանախոսը տեղեկացնում է. «Այդ հացն էլ պատրաստում են հետեւյալ կերպ` վերցնում են մի քիչ սեւ ու սպիտակ ալյուր, խառնում են իրար, որպեսզի տեսքն էլ մուգ լինի վառած շաքարավազ կամ հատուկ ներկեր են խառնում»: Ա. Սելիմյանի փոխանցմամբՙ ամեն տարի Հայաստան են ներկրվում 800 տոննա քիմիական բարելավիչներ: Ինչ վերաբերում է առանց խմորիչի հաց պատրաստելուն, բանախոսն ասում է. «Առանց խմորիչի պատրասված հացն ուղղակի «առասպել» է: Եթե հացի մեջ չկա խմորիչ կամ թթխմոր, ապա դա հաց չի դառնում, այլ դառնում է շաղախ, ինչն էլ հիմնականում պարունակում է օսլա»: Ա. Սելիմյանը հիշում է, թե ժամանակին մեր տատիկները լավաշն ինչպես են պատրաստել. «Խմորը պատրաստել են գիշերը, մեջն էլ թթխմոր են դրել, ամբողջ գիշեր խմորը հասունացել է, ու առավոտյան նոր-նոր թխել են հացը»: Հացաթխման մեջ թթխմոր եւ խմորիչ օգտագործելու հիմնական նպատակն այն է, որ թթխմորը կամ խմորիչը վերամշակեն ալյուրի մեջ եղած օսլան ու վերածեն այն օգտակար նյութերի: Ըստ բանախոսի` հացը պետք է չունենա ո՛չ օսլա, ո՛չ էլ խմորիչ: Ա. Սելիմյանն առաջարկում է հացաթխման մեջ քիմիական հավելանյութերի փոխարեն օգտագործել հացաթան` թթվակաթնային շիճուկ: Վերջում բանախոսը տեղեկացրեց. «Եթե հացը շատ թեթեւ է եւ ուռած, դա քիմիական հավելանյութեր է պարունակում»: