ՆՈՐ ԴԻՎԱՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ՍԿԱՆԴԱԼ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ԵՎ ԻՐԱՆԻ ՄԻՋԵՎ Ադրբեջանի Գյանջա քաղաքում պարսիկ բանաստեղծ Նիզամիի գերեզմանի վրա պարսկերեն գրությունները ադրբեջաներենով փոխարինելու վերաբերյալ Ադրբեջանի իշխանությունների որոշման հետ կապված` Իրանի ԱԳՆ մամուլի քարտուղար Մարզիյա Աֆհամը մեկնաբանել է, որ եթե խոսքը վերաբերում է Նիզամիի բանաստեղծությունների պարսկերենից թարգմանությանը, ապա իրանական կողմը նման քայլերը բարձր է գնահատում: «Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ` Իրանի արտաքին գերատեսչության ներկայացուցիչը հայտարարել է. «Այլ մտադրությունների դեպքում` նման թարգմանությունները սադրիչ նպատակների են ծառայում եւ անհանդուրժողականության նշան են, այսինքն` դա հակասում է Նիզամի Գյանջեւիի մշակութային ժառանգությանը»: Նա հույս է հայտնել, որ Ադրբեջանը ուշադրություն եւ հարգանք կդրսեւորի իրանական մշակույթի նկատմամբ: Գյանջայում Նիզամիի դամբարանի վրա պարսկերենով բանաստեղծությունների հախճասալիկները ադրբեջաներեն գրությամբ նման հախճասալիկներով փոխարինելու Ադրբեջանի իշխանությունների ցանկությունը մեծ միջազգային արձագանքի է արժանացել: Ադրբեջանը Նիզամի Գյանջեվիին համարում է ադրբեջանական բանաստեղծ, սակայն, Բաքվի այդ պնդումներին ի պատասխան, Իրանը նշում է, որ պարսկալեզու բանաստեղծ Նիզամի Գյանջեւին ծնվել է ժամանակին Իրանի մաս կազմող քաղաքում: ԻՀԻ մշակութային ժառանգության կազմակերպության նախագահ Մոհամեդ Ջավադ Ադաբին ԻՌՆԱ պաշտոնական լրատվական գործակալությանը տված հարցազրույցում նշել էր, որ պարսկական գրականության դասական, Իրանի խոշոր բանաստեղծներից Նիզամի Գյանջեւիի հետ կապված կեղծարարությունները խոսում են Ադրբեջանի մշակույթի խղճուկության մասին: Ավելի վաղ ԻՌՆԱ գործակալությանը տված հարցազրույցում Իրանի մշակույթի եւ իսլամական կողմնորոշման փոխնախարար Բահման Դարին հայտարարել էր, որ Ադրբեջանի հանրապետությունը յուրացնում է Իրանի մշակությաին արժեքները: «Առկա փաստերը վկայում են, որ Նիզամի Գայնջեւին իրանական բանաստեղծ է, եւ դա ապացուցելու անհրաժեշտություն չկա: Բայց ուրիշների մշակութային արժեքներն իրեն վերագրելը արժանապատիվ արարք չէ: Մշակութային արժեքներ չունենալով` Ադրբեջանն ստիպված իրեն է վերագրում այլ երկրների արժեքները: Ադրբեջանի նման քայլը, մշակութային գողությունից բացի, այլ բան չի կարելի անվանել», - ասել էր նա: Բահման Դարին հավելել էր, որ Իրանի մշակութային ժառանգության նկատմամբ նման ոտնձգությունն անպատասխան չի մնա: Ադրբեջանցի գիտնական, պրոֆեսոր Սիրիուս Աշեմովը թեմայի հետ կապված ասել է. «Պատմական փաստերը ներկայացնելիս մենք պետք է քաջություն ունենանք ասելու, որ Արան եւ Շիրվան տարածքները, որտեղ 1918թ.-ին ստեղծվել է Ադրբեջան անունով պետությունը, Իրանի մաս են կազմել, հետեւաբար, այն ժամանակ, երբ Նիզամի Գյանջեւին գրում էր «Համսե» պոեմը, Գյանջայի շրջանը եւ Նիզամին իրանական են եղել: Ադրբեջանն ընդամենը 20-ամյա պատմություն ունի, հետեւաբարՙ 800 տարի առաջ ստեղծագործած բանաստեղծը չի կարող ադրբեջանցի համարվել»: | 
