ՆԱԽԻՋԵՎԱՆԻ ԲԱՆԱԿ ՎԱՀՐԱՄ ԱԹԱՆԵՍՅԱՆ Իլհամ Ալիեւը «կոնֆեդերատիվ պետությու՞ն է ստեղծում» Haqqin.az-ի փոխանցմամբ, երեկ օրվա վերջին հայտնի է դարձել, որ Իլհամ Ալիեւը «հրամանագիր է ստորագրել Նախիջեւանի առանձին համազորային բանակ կազմավորելու մասին»: Ըստ այդմ, Նախիջեւանի համազորային բանակը դուրս է բերվել Ադրբեջանի ՊՆ ենթակայությունից: Նշված զորամիավորումն այսուհետեւ ուղղակիորեն կենթարկվի Իլհամ Ալիեւին, իսկ օպերատիվ կառավարման հարցերում` Նախիջեւանի ինքնավարության ղեկավար Վասիբ Թալիբովին: Ադրբեջանցի փորձագետների կարծիքով, «որեւէ նորություն այստեղ չկա, նախագահն ընդամենը փաստացի իրավիճակն օրինակացրել է»: Նրանք մատնանշում են, որ մինչ այդ էլ Նախիջեւանում տեղակայված համազորային բանակը չէր ենթարկվում պաշտպանության նախարարությանը: Հայտնի է նաեւ, որ ինքնավարության տարածքից նորակոչիկները պարտադիր ծառայության զորակոչվում են միայն Նախիջեւանում տեղակայված զորամասեր: Որոշ փորձագետներ, սակայն, Իլհամ Ալիեւի հրամանագիրը կապում են ԼՂ բանակցային գործընթացի հետ եւ ենթադրում, որ «եթե առաջընթաց արձանագրվի, Ադրբեջանը կարող է համաձայնել պետության կոնֆեդերատիվ կառուցվածքում Լեռնային Ղարաբաղի հատուկ կարգավիճակին` ներառյալ սեփական բանակ ունենալու` ղարաբաղյան կողմի իրավունքը եւ այս իմաստով Նախիջեւանի ինքնուրույն բանակ կազմավորելու մասին հրամանագիրը կարելի է դիտարկել որպես հայերին ուղղված ազդակ»: «Թուրան» գործակալության տնօրեն, վերլուծաբան Մեհման Ալիեւը, սակայն, այդ կարծիքը չի կիսում եւ համարում է, որ Իլհամ Ալիեւը «պարզապես ընդառաջել է որոշ զինվորականների հավակնություններին եւ փորձում է տպավորություն ստեղծել, թե Ադրբեջանում կազմավորվում է երկրորդ հզոր բանակը, մինչդեռ իրականում ոչինչ չի փոխվի»: Ամենահետաքրքրականն այն է, որ Իլհամ Ալիեւի հրամանագիրը մեկնաբանել է նաեւ Ադրբեջանի խորհրդարանի պաշտպանության եւ անվտանգության հարցերով կոմիտեի նախագահ Զահիդ Օրուջը: Նա որոշ դիտարկումներ է արել Նախիջեւանին «սպառնացող վտանգների», Թուրքիայի կողմից ինքնավարության «անվտանգության երաշխավորի դերի» մասին, ապա ձեւակերպել. «Նախիջեւանի կարգավիճակի բարձրացումը Հայաստանի հետ բանակցություններում կամրապնդի Ադրբեջանի դիրքերը եւ որաշակիորեն կարող է մոդելային լինել Լեռնային Ղարաբաղի «ինքնավարության» (չակերտները մերն են- Վ. Ա.) համար»: Միլլի մեջլիսի կոմիտեի նախագահն, ըստ էության, հաստատել է որոշ փորձագետների այն դիտարկումը, որ Նախիջեւանի ինքնուրույն բանակ կազմավորելու մասին Իլհամ Ալիեւի հրամանագիրը կարող է նշանակել, որ Ադրբեջանը նախապատրաստվում է պետության կոնֆեդերատիվ կառուցվածքի անցնել, եթե «հայ-ադրբեջանական բանակցություններում առաջընթաց արձանագրվի»: Այնուամենայնիվ, բացառված չէ, որ Նախիջեւանում իր ուղղակի ենթակայության բանակ ստեղծելու գաղափարն Իլհամ Ալիեւի «պայծառ» ուղեղում ծագած լինի զուտ ներքաղաքական նկատառումներով: Վաղուց է խոսվում, որ Նախիջեւանում անջատողական տրամադրություններ կան իշխանության վերնախավում: Եւ Նախիջեւանում փաստացի նախագահական գվարդիա կազմավորելով` Իլհամ Ալիեւը, թերեւս, նպատակ ունի զսպելու այդ տրամադրությունները, իսկ հարկ եղած դեպքում` այն օգտագործելու նաեւ Բաքվում, ինչպես որ ժամանակին Հեյդար Ալիեւին պաշտպանել են նախիջեւանցի «կամավորականները»` իշխանության համար նրա պայքարում: Բուն նպատակն, ամենայն հավանականությամբ, դա է, իսկ այն ծածկաքողարկելու նպատակով ադրբեջանցի անուղեղ «քաղտեխնոլոգներն» ասպարեզ են հանել «կոնֆեդերատիվ պետության» թեման` երեւի հուսալով, որ հայկական կողմն «ըստ արժանվույն կգնահատի Իլհամ Ալիեւի մեծահոգությունը»: Դա արդեն ծիծաղելի է: ԼՂՀ-ն արդեն 22 տարի է` անկախ պետություն է եւ ունի բանակ, որն իրեն պատերազմի դաշտում պսակել է փառքով: Իսկ թե ու՞մ կամ ինչի՞ գերագույն գլխավոր հրամանատար է Իլհամ Ալիեւը` դա արդեն իր խնդիրն է: |