ԵՍ ՈՒԶՈՒՄ ԵՄ ԱՇԽԱՏԵԼ «ԱԶԵՐԹԱՋ»-ՈՒՄ ԱՆԱՀԻՏ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ Ամեն օր գերմանական google որոնողական համակարգում Հայաստանին, Լեռնային Ղարաբաղին առնչվող նյութեր որոնելիս նկատել եմ, որ մեր մասին գրում են գերմանացիները, շվեյցարացիները, ավստրիացիները եւ ամեն օրՙ անխոնջՙ ադրբեջանցիները, ավելի ճշգրիտՙ Ադրբեջանի «Ազերթաջ» պետական լրատվական գործակալության տարբեր երկրներում աշխատող թղթակիցները: Հայ մարդուՙ նվազագույնը 3 լեզվի իմացությունը կամ օտար լեզու սովորելու առավելության գիտակցումը, քարոզչական չասեմ, պարզապես Հայաստանից դուրս ապրող մարդկանց, մեր մասին ամեն օր պատմելու անհրաժեշտություն չի դառնում: Պատերազմի շեմին գտնվող մեր երկրի, նրաՙ նաեւ արտերկրում ապրող քաղաքացիների տարբեր խնդիրների մասին երբեմն օրական այնքան առատ նյութ է լինում գերմանական, ավստրիական, շվեյցարական լրատվամիջոցներում, որ ընթերցելն արդեն ժամանակատար է: Անշուշտ, դրանք տարբերվում են իրենց պրոֆեսիոնալ մակարդակով, բայց մի բան ընդհանուր էՙ դրսից հայացք է, որ երբեմն ոչ թե այնքան չի համապատասխանում իրականությանը, որքան թելադրված է լինում աշխարհաքաղաքական նկատառումներից ծնված մեկնաբանություններով, որ մեր իրականությունը հեշտ ու հանգիստ վերածում է օբյեկտիվից հեռու սուբյեկտիվի: «Հայկական կողմը կրկին խախտել է հրադադարը», «Ազերթաջի» այս եւ նմանաբնույթ վերնագրեր վերջերս համարյա ամեն օր առիթ ունեն գերմաներեն կարդալու բազմաթիվ ընթերցողներՙ դառնալով ադրբեջանական պետական լրատվական գործակալության տարածած տեղեկատվության սպառող: «Ազերթաջին» իհարկե չի կարելի ընկալել որպես գերմաներենի նկատմամբ հատուկ ուշադրություն ցուցադրող գործակալության, ամեն օր ադրբեջաներենին զուգահեռ ռուսերեն, անգլերեն, ֆրանսերեն, արաբերեն, չինարեն լեզուներով տարածվող տեղեկատվությունը, մանավանդ ղարաբաղյան հակամարտության մասին, այնքան մեծ դատարկ տարածք է լցնում, որ ինչքան էլ մեր պատմական ճշմարտության մասին հիմնականում բանավոր բացատրենք, միեւնույն էՙ մենք ասում, մենք լսում ենք: Հայաստանի պետական տեսակետը մեր երկրում տարածելուն զուգահեռ ինչպե՞ս անենք, որ այն թեւեր առնի, մոտ ու հեռու հարեւան երկրներում սպառվի, երբ ռուսերեն, անգլերենից զատ «Արմենպրեսսը» այլ լեզուներով չի տարածում իր լրատվությունը: Նույն պահանջն ունի Հայաստանից դուրս ապրող Սփյուռքը: Գոնե մեկ ժամ Հանրային հեռուստատեսության եթերը չի՞ կարող իր օրվա լրատվահոսքն ամփոփել մեզ համար նվազագույն անհրաժեշտ լեզուներովՙ ռուսերեն, անգլերեն, գերմաներեն, ֆրանսերեն, վրացերեն, թուրքերեն, պարսկերեն, արաբերեն: Գերմանիայում հաճախ է պատահել, երբ «Հայաստանից եմ» իմ պատասխանին հաջորդել է գերմանացիներիՙ մեր երկրի մասին իրենց առաջին ասոցիացումըՙ «Ռադիո էրիվան», «Բերգ Կարաբախ»... Ուրեմն նրանցից շատերը հավանական է, որ ԼՂ հակամարտության մասին տեղեկատվության բացը եթե ուզենան լրացնել, պիտի սպառեն հենց, կամՙ նաեւ «Ազերթաջի» մատուցմամբ, քանի որ մյուսՙ հայկական կողմի տեսակետը գերմաներեն չկա: Մեր երկրում օրըստօրե աճող տնայնագործ լրագրության կողքին ժամանակը չէ՞ ստեղծել կիրթ, մասնագիտական բարձր որակ ունեցող, տարբեր լեզուներով տեղեկատվական հարահոս, որի ելակետը Հայաստանի Հանրապետությունն է: Իսկ գերմաներենը, որ առաջին հերթին իր պատմությանՙ «մռայլ անցյալի» ստվերում որքան էլ նահանջած, այդուհանդերձ միտք, քաղաքական կաղապար արտադրող լեզու է, արժե կարեւորել, մանավանդ 2016- ին, երբ Գերմանիան ստանձնում է ԵԱՀԿ նախագահությունը: Միգուցե իսկական լրագրությունը կարեւորելը օգնի պատերազմը կանխել... կամ էլՙ հաղթել: Վերնագրիՙ «ուզում եմ աշխատել «Ազերթաջ»-ում» միտքն ինձ նրանցՙ Երեւանից թղթակցի բացակայությունը հուշեց: Միգուցե մեր շահերից բխող տեսակե՞տն էլ իրենք անփոփոխ ներկայացնենՙ աշխարհին համոզելով, որ ընտրում են ազատ կարծիքի շեփորը: Գերմանիա |
