«ԻՍԼԱՄԱԿԱՆ ՊԵՏՈՒԹՅԱՆ» ՀԱՏՈՒԿ ՋՈԿԱՏՆԵՐ ՎՐԱՍՏԱՆՈՒՄ Պ. Ք. «Իսլամական պետությունը» ստեղծել է հատուկ ջոկատայինների բրիգադ, որի նպատակը ահաբեկությունների իրականացումն է Եվրոպայում, Կենտրոնական Ասիայում եւ Հյուսիային Կովկասում: Վրաստանն այդ բրիգադի հետաքրքրություների ոլորտում է որպես տարանցիկ երկիր, որով կանցնեն գրոհայինները: Սակայն Վրաստանի տարածքում եւս ահաբեկությունները չեն բացառվում: Այդ մասին տեղեկացրել է վրացական «Ռեզոնանսի» թերթը: Այդ հրատարակության տվյալներովՙ ԻՊ նորաստեղծ կառույցի թվակազմը 600-700 է, ըստ որում բրիգադի կազմում գլխավորապես օտարերկրյա քաղաքացիներ են, որպեսզի «հետագայում նրանք հեշտությամբ կարողանան տեղափոխվել տարբեր երկրներ»: Ստորաբաժանումը անձամբ հսկում է «խալիֆ» Աբու Բաքր ալ-Բաղդադիի տեղակալներից մեկըՙ «եվրոպական ահաբեկչական ջիհադի» ոգեշնչող սիրիացի Աբու Մուհամմեդ ալ-Ադնանին: Ռազմական վերլուծաբան, հակաահաբեկչական պայքարի փորձագետ Վախթանգ Մայիսայան հիշյալ թերթի թղթակցին ասել է, որ ալ-Ադնանին իր օգնականներին արդեն հանձնարարել է կազմել վերլուծական զեկույցներ, մշակել հիբրիդային պատերազմի վարման ռազմավարություն: Մանրամասնությունները, ինչպես նաեւ ռազմավարության իրականացման, գրոհայինների տեղափոխման ձեւերը հայտնի կդառնան ավելի ուշ: Ի դեպ, հունիսի 20-ին Ղազախստանի արտգործնախարար Եռլան Իդրիսովը խոստովանեց, որ հունիսի 5-ին Ակտոբայում զենքի խանութների եւ զորամասերի վրա հարձակված ծայրահեղականները գործել էին հենց ալ-Ադնանիի հրահանգով: Մեկ ուրիշ հրապարակման մեջ «Ռեզոնանսին» գրում է, որ «Վրաստանի տարբեր շրջաններում արդեն գործում են «Իսլամական պետության» խմբավորումներ, որոնք տվյալ փուլում զբաղվում են բնակչության գաղափարախոսական մշակմամբ: Կովկասագետ Մամուկա Արեշիգեն մեր թերթին հայտարարել է, որ հիբրիդային պատերազմի շրջանակներում «խալիֆաթը» ակտիվացրել է իր գործակալներին աշխարհի տարբեր երկրներում, այդ թվում նաեւ Վրաստանում: Եվ վերջին չորս ամիսներին նրանք դրսեւորել են առանձնակի ակտիվություն»: Ավելի վաղ ԶԼՄ-ները հաղորդել էին, որ վրացական բանակում ծառայում են ԻՊ գրոհայիններ. իսրայելական 9-րդ ալիքին տված հարցազրույցում Վրաստանի զինված ուժերի ավագ լեյտենանտ Դավիթ Նեմաձեն պատմել էր, թե ինքն ինչպես է ծանոթացել նման մարտիկներից մեկիՙ Պանկիսի կիրճում հայտնված մի չեչենի հետ: Այս տարվա հունվարի 26-ին ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը հայտարարել էր, որ «Իսլամական պետությունը» Վրաստանում Պանկիսի կիրճն օգտագործում է որպես վարժաճամբար: Համանման հաղորդում էր արել սիրիական բանակի գեներալ Ուալիդ Աբազը : Նրա խոսքերովՙ ԻՊ-ն շահագրգռված է Վրաստանի չեչեն գրոհայինների ներգրավմամբ, քանի որ վերջիններս մարտական գործողությունների փորձ ունեն: Միայն պաշտոնական տվյալների համաձայն, ներկայումս Մերձավոր Արեւելքում «Իսլամական պետության» մարտիկների շարքերում կռվում են վրացական անձնագրով մոտ 100 գրոհայիններ: Նրանց գերակշիռ մեծամասնությունը Պանկիսի կիրճից էՙ շրջան, որի վերահսկողությունը դժվար է ինչպես Վրաստանի իշխանությունների, այնպես էլ միջազգային կազմակերպությունների համար: Մնացյալները Աջարիայի Ինքնավար Հանրապետությունից են: Свободная пресса գործակալությունը մեջբերում է ՌԴ ԳԱ Համաշխարհային տնտեսության եւ միջազգային հարաբերությունների ինստիտուտի փորձագետ, Կովկասագետների գիտական ընկերության նախագահ Ալեքսանդր Կռիլովի խոսքերը, որոնց համաձայնՙ իրոք առկա են Վրաստանի տարբեր շրջաններում ԻՊ գործունեությունը հաստատող փաստեր: Դա վերաբերում է Պանկիսի կիրճին, Աջարիային, որտեղ վերջերս կտրուկ աճել է մահմեդական բնակչության թիվը, ինչպես նաեւ համահավաք ադրբեջանական բնակչություն ունեցող Քվեմո-Քարթլիի շրջանին: Այնտեղ իրոք կապեր են հաստատված «Իսլամական պետության» եւ բազմաթիվ այլ արմատական կազմակերպությունների հետ, որոնց կազմում կան կովկասցիներ: Եթե Մերձավոր Արեւելքում ստեղծվի ջիհադիստների համար աննպաստ իրադրություն, ապա իսլամական ահաբեկչական ինտերնիացիոնալը ստիպված կլինի ուրիշ տեղ գտնել: Բնականաբար, արմատականները կընտրեն այնպիսի պետություններ, որտեղ դյուրությամբ կտարածեն իրենց գաղափարները, որտեղ մեծ է սոցիալական անհավասարությունը եւ բավական թույլ են անվտանգության ուժերը: Նման պետությունների շարքում են Կովկասի եւ Կենտրոնական Ասիայի երկրները: Վրաստանում գրոհայինները կարող են ոչ միայն հաստատվել, այլեւ գործել: Ամերիկացիները շատ բան արեցին, որպեսզի Վրաստանը դարձնեն սիրիական «չափավոր» ընդդիմության վարժական կենտրոն, որի մարտիկները Սիրիայում անմիջապես հայտնվում էին ԻՊ եւ այլ արմատական խմբավորումների շարքերում: Այս կապակցությամբ վրացիները մտահոգվելու լուրջ պատճառներ ունեն, քանզի պետությունը բավական ծանր վիճակում է, եւ անվտանգության թեման ծառացած է ամենայն սրությամբ: Եթե իսլամիստներն իրոք որոշել են Վրաստանն օգտագործել ոչ միայն իբրեւ տարանցիկ միջանցք, այլեւ իբրեւ սեփական տարածք (ինչը հաստատում են ռուսաստանցի մի շարք արեւելագետներ), ապա չափազանց դժվար կլինի դիմակայել նրանց: Ի դեպ, իսլամիստները Կովկասը ներառում են այսպես կոչված «խալիֆաթի» կազմի մեջ: Գրոհայինները հեշտությամբ կարող են թափանցել Վրաստանի տարածք: Սահմանային վերահսկողությունը ավելի շուտ խորհրդանշական բնույթ է կրում: Արմատականները Վրաստան կարող են մուտք գործել ինչպես անձնագրերով, այնպես էլ անօրինական կերպով սահմանը հատելով ուղեկալներից դուրս: Դա հնարավոր է մանավանդ հատուկ ծառայությունների օգնության պայմաններում: Թուրքիայի ազգային հետախուզական կազմակերպությանՙ MIT-ի միջնորդությամբ 2000-ականների սկզբներին ռուս-վրացական սահմանի չեչենական հատվածով Վրաստան անցան հազարավոր չեչեն գաղթականներ, որոնց մեջ կային նաեւ Ռուսլան Գելսեւի բազմաթիվ գորհայիններ: Այն ժամանակ էդուարդ Շեւարդնաձեի կառավարությունը պնդեց, թե Պանկիսի կիրճում գաղթականների մեջ գրոհայիններ չկան, եւ որ Մոսկվան անտեղի է Թբիլիսիին մեղադրում չեչեն անջատականներին հովանավորելու մեջ: Թուրքերի հետ համագործակցությունը շարունակվեց նաեւ Մխեիլ Սաակաշվիլու օրոք: Վրաստանի ներկայիս ղեկավարությունն ավելի զգուշավոր դիրք է բռնել, բայց գրոհայինների հետ նախկին կապերը պահպանվել են, եւ հիմա վրացիներին մնում է քաղել իրենց նախկին ղեկավարների արտաքին քաղաքականության պտուղները: |