ՓՈՔՐԻԿ ԱԶԳԻ ՄԵԾ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ ՀՈՎԻԿ ԱՖՅԱՆ Հունվարի 22-ին Ազգային ժողովում տեղի ունեցավ «ՀՀ-Սփյուռք. գործակցության զարգացումները» թեմայով աշխատանքային խորհրդակցություն: Բնականաբար խորհրդակցությանը մասնակցում էր Սփյուռքի տիկին նախարարը: Հրանուշ Հակոբյանն ընդհանուր առմամբ խոսել է Հայաստան-Սփյուռք կապերի, դրանց զարգացման անհրաժեշտության, մի խոսքով... նման բաների մասին ու պատասխանել որոշ պատգամավորների հարցերի: Օրինակ, Ելք-ը ներկայացնող Արտակ Զեյնալյանը տիկին նախարարից հետաքրքրվել է. «Եթե այս պահին ունենք 7 միլիոնանոց սփյուռք, ուրեմն տասը տարի անց քանի՞ միլիոնանոց կունենանք»: Հրանուշ Հակոբյանն էլ պատասխանել է բառացիորեն հետեւյալը. «Դա կապված է աշխարհում տեղի ունեցող իրադարձություններից, երեւույթներից, քաղաքականությունից: Երկրաշարժը եղավ, շատերը ցնցվեցին ու վերադարձան իրենց արմատներին, ապրիլյան պատերազմի դեպքերի ժամանակ շատերը վերադարձան: Ցավալի է, բայց փաստՙ մենք համախմբվում ենք ցավի ու վտանգի պահին: Ինչպես երջանկահիշատակ Վիգեն Հովսեփյանը մի անգամ ասացՙ «մեկ օրում ժողովրդից ազգ դարձանք»: Համաձայնեք, որ սա շատ վտանգավոր հայտարարություն է, ես կասեիՙ երկրաշարժի պես ցնցող: Խնդիրն այն է, որ ճիշտ 22 տարուց, 2040-ին, Հայաստանում պետք է ապրի 4 միլիոն հայ: Սա նշանակում է, որ տասը տարի հետո, այսինք 2028-ին, Հայաստանում պետք է ապրի գոնե 3 միլիոն 300 հազար հայ, ինչը հնարավոր չէ, եթե Սփյուռքից ներգաղթ չունենանք: Իսկ դա արդեն, ըստ սփյուռքի նախարարի, հնարավոր է, եթե ցավ ապրենք կամ վտանգի առջեւ կանգնած լինենք: Եւ ուրեմն 2040-ին ընդառաջ Հայաստանում սպասվում են մի շարք ցավեր ու վտանգներ, որպեսզի մարդիկ ցնցվեն ու վերադառնան: Ինչը, սակայն, կարեւոր չէ, քանի որ տիկին Հակոբյանը նույն օրը եւս մեկ ցնցող հայտարարություն է արել: Պարզվում է, որ սփյուռքի նախարարությունը հայրենադարձությամբ չի զբաղվում: Ճիշտ է, հայրենադարձություն տեղի ունենում է (ըստ նախարարի), բայց դա սփյուռքի նախարարության գործառույթը չէ: «Մենք հայադարձությա՛ն հարց ենք դրել, ոչ թե հայրենադարձության, եւ հորդորում ենք համայնքներին, որ զբաղվեն այն հայերով, ովքեր դադարել են հայ լինելուց», ասել է Հրանուշ Հակոբյանը: Հասկացա՞ք, ես օրինակ առաջարկում եմ ազգովին շնորհակալություն հայտնենք տիկին նախարարինՙ Սփյուռքի նախարարության գոյության իմաստը վերջապես ու թերեւս մեկընդմիշտ պարզաբանելու համար: Ուրեմն մենք մի ողջ նախարարություն ենք պահում, որպեսզի այնՙ իր գեղեցիկ ու հայրենասեր աշխատակիցների միջոցով հորդորի սփյուռքի մեր համայնքներին, որպեզի վերջիններս զբաղվեն այն հայերով, ովքեր դադարել են հայ լինելուց: Հորդորի, հասկանո՞ւմ եք, միայն հորդորի: Դե այսինքն այդ համայնքները չեն տեսնում, որ իրենց շարքերում մարդիկ կան, որ դադարել են հայ լինելուց ու երբ ստանում են նախարարության հորդորը, անմիջապես տեսնում են ու սկսում զբաղվել: Ի դեպ, այդ հայադարձություն կոչվածը, որը ոչ այնքան գեղեցիկ բառ է, որքան տխուր, ինչպե՞ս է տեղի ունենում: Ասենք Սփյուռքի նախարարությունը, բացի հորդորից հայեր կորցնող համայնքներին ի՞նչ է ուղարկում, ենթադրենքՙ հայերեն դասագրքե՞ր, պարզապես գրքե՞ր, թե՞, օրինակ, մտրակներ ու կտտանքի գործիքներ, որ համայնքներիՙ հաճախ ինքնակոչ ղեկավարները օտար փողոցներում բռնեն հայ լինելուց դադարածներին ու կտտանքների միջոցով դարձի բերեն: Սա շատ կարեւոր է, քանի որ եթե մեր համայնքները չեն տեսնում, որ իրենց շարքերում հայերը քչանում են ու Սփյուռքի նախարարությունն է իրենց հորդորում, նոր միայն նկատում են, ուրեմն չեն էլ հասկանա, թե ինչպես դարձի բերենՙ առանց նախարարության նոր հորդորի: Այնպես որ, հորդորում եմ Սփյուռքի նախարարությանը մի նոր հորդորով դիմել մեր համայնքներին, որպեսզի մարդիկ հասկանան, թե ի՞նչ եղանակով մարդկանց դարձի բերեն: Գուցե իրենք է՞լ հորդորով բավարարվեն: Ասենք համայնքի ղեկավարը կանգնի ու հորդորիՙ հարգելի հայեր, մի դադարեք հայ լինելուց ու հիշեք, որ դուք հայ եք: Որ համայնքում աշխատեց ու շատերը դարձի եկան, այդ համայնքին կարելի է Հայադարձության մեդալ տալ, համայնքի ղեկավարին էլ հայկական ռեստորան բացելու բացառիկ իրավունք Երեւանում: Իսկ որտեղ չաշխատեց...կտտանքները կան ու կան, ընդ որում սա կարող է ամենաարդյունավետ միջոցը լինել, քանի որ մենք ազգ ենք դառնում, երբ մեզ ցավեցնում են: Մի խոսքով, երբ ասում եք 2040-ինՙ 4 միլիոն հայ Հայաստանում, Սփյուռքի նախարարության վրա հույս մի դրեք. մարդիկ հայրենադարձությամբ չեն զբաղվում, որ հաջողության դեպքում նախարարությունը փակեն, մարդիկ հայադարձությամբ են զբաղվում, որ սփյուռքը հավերժ մնա, նախարարության պես: Իսկ հայրենի՞քը, անկեղծ ասած ճապոնացիներինն ու իսլանդացիներինը չգիտեմ, բայց մերն այնպիսին է, որը հեռվից են սիրում, մինչեւ մոռանալը: ՀՈՎԻԿ ԱՖՅԱՆ |
