ԱԶԱՏ ԱՌԵՎՏՐԻ ԳՈՏԻ ԱՖՐԻԿԱՅՈՒՄ ԱՐԵՎԻԿ ՔԵՇԻՇՅԱՆ Աֆրիկյան պետությունների ղեկավարները հայտարարել են Աֆրիկայում ազատ առեւտրի գոտու ստեղծման մասին: Ազատ գոտու ստեղծմանը վերաբերող որոշումը ընդունվել է Նիգերի մայրաքաղաք Լագոսում տեղի ունեցած Աֆրիկյան պետությունների միության արտահերթ գագաթաժողովում: Վերջին պահին իրենց ստորագրություններն են դրել Նիգերիայի եւ Բենինի ներկայացուցիչները: Որպես ազատ առեւտրի գոտու կենտրոնակայան ընտրվել է Գանայի մայրաքաղաքը: Այժմ խոչընդոտների հաղթահարմանը հավանություն են տվել աֆրիկյան 55 երկրներից 54-ի ղեկավարները, բացի Եթովպիայից: Բնակչության թվով եւ ընդգրկման տարածքով առեւտրական այս դաշինքը խոշորագույններից մեկն է աշխարհում: Սակայն նոր միության ՀՆԱ ընդհանուր ծավալը կազմում է մոտ 3,4 տրիլիոն դոլար, ինչը քառապատիկ պակաս է Եվրոմիության երկրների եւ վեցապատիկ պակաս Չինաստանի ՀՆԱ-ի ծավալից: Դաշինքի հիմնադիրները մտադիր են մի քանի տարվա ընթացքում բազմակողմ առեւտրի ծավալներն ավելացնել մոտ 60 տոկոսով: Բայց դրան կարող են խանգարել թույլ ենթակառույցները, կոռուպցիան եւ զինված հակամարտությունները: Բացի դրանից, դիտորդները մատնանշում են նաեւ աֆրիկյան երկրների տնտեսությունների ոչ այնքան բազմաճյուղ բնույթը: Պատահական չէ, որ համաձայնագրի ստորագրումը ձգձգում էր Նիգերիանՙ մայրցամաքի ամենախիտ բնակեցված եւ բավական զարգացած երկիրը, որը գրեթե ամբողջապես կախված է նավթի արտահանումից: Երկրի ղեկավարները վախենում են, որ օտար երկրների էժան արտադրատեսակների ներհոսը կարող է լրջորեն վնասել սեփական արտադրության զարգացմանը: Ազատ առեւտրի համաձայնագրի կնքումը տեղի է ունեցել 17 տարվա դժվարին բանակցությունների արդյունքում, նշում է «Ռոսիսկայա գազետա» թերթը: Աֆրիկյան միության հիմնական նպատակը անմաքս առեւտրի ազատ գոտու ստեղծումն է: Փորձագետների կարծիքով, հենց սահմանային մաքսատուրքերն են խանգարում մայրցամաքում ազատ առեւտրի զարգացմանը: Ինչ վերաբերում է համաշխարհային տնտեսության վրա այդ գործընթացների ազդեցությանը, պետք է նկատի ունենալ, որ Աֆրիկան ներկայումս դարձել է Չինաստանի եւ ԱՄՆ-ի աշխահաքաղաքական մրցակցության ասպարեզ: Այս իմաստով, ազատ առեւտրի գոտին կողմերի համար ստեղծում է լայն հնարավորություններ: Երբեմնի դիրքերը վերականգնելու նպատակով թերեւս կփորձեն այստեղ վերադառնալ նախկին գաղութատիրական մետրոպոլիաները, մասնավորապես Մեծ Բրիտանիան, Ֆրանսիան, ընդհանուր առմամբ Եվրոմիությունը: Մեծ Բրիտանիան սկսել է Աֆրիկային մեծ կարեւորություն տալ «Բրեքսիտի» կապակցությամբ, որի հետեւանքով կարող է փոխվել Եվրոպայի հետ աֆրիկյան մի շարք պետությունների հարաբերությունների բնույթը: |