ԴՈԿՏ. ՄԱԹՈՍՅԱՆԻ ՆՈՐ ԳԻՐՔԸՙ «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԱՌԱՋԻՆ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ» Հ.Ծ. Լիսաբոնի Գալուստ Գյուլբենկյան հիմնարկության հայկական համայնքների բաժնի ֆինանսական օժանդակությամբ, Ֆրեզնոյի Կալիֆոռնիա պետհամալսարանի հրատարակչատունը լույս է ընծայել դոկտ. Պետրոս Տեր-Մաթոսյանի խմբագրությամբ «Հայաստանի Ա. Հանրապետությունը (1918-20 թթ.)ՙ հռչակման 100-ամյակի առթիվ: Քաղաքականություն, հասարակություն, դիվանագիտություն» հատորըՙ պրոֆ. Ռիչարդ Հովհաննեսյանի առաջաբանով: Հատորը վերոնշյալ հրատարակչատան կողմից վերջերս ստեղծված «Հայագիտական Ուսումնասիրությունների ընկերության» (SAS) շարքի 2-րդ գիրքն է եւ նվիրված է պրոֆ. Ռիչարդ Հովհաննեսյանինՙ իր կեսդարյա հայագիտական աշխատանքների համար: Առաջին հանրապետությունը ստիպված էր ներքին թե արտաքին բազմաթիվ մարտահրավերներ դիմակայել: Քաղաքական եւ դիվանագիտական առանձնահատկությունների խորը քննարկումը հարստացնում է մեր գիտելիքները այդ կարճատեւ հանրապետության մասին: «Մեծ պատիվ էր աշխատել գիտնականների այս կազմի հետ եւ ընդգրկվել այս ծրագրում», նշել է Տեր-Մաթոսյանը, շնորհակալություն հայտնելով հայագիտական ուսումնասիրությունների շարքի գլխավոր խմբագիրՙ Բարլոու Տեր-Մկրտիչյանին ՙ իր անվերպահ աջակցության համար: Հատորում ներառված են Տեր-Մաթոսյանից եւ Ռ. Հովհաննեսյանից բացի, նաեւ Հուրի Բերբերյանի, Արի Շեքերյանի, Սեդա Օհանյանի, Ռուբինա Փիրումյանի, Վարդան Մատթեւոսյանի, Յակուբ Օսիեցկիի, Կարապետ Մումճյանի, եւ Ջորջ Բուռնությանի ուշագրավ ուսումնասիրությունները: Հատորի գաղափարը առաջացել էր 2018-ին SAS-ի եւ Գյուլբենկյան հիմնարկության կազմակերպած գիտաժողովի ընթացքում: Տեր-Մաթոսյանը SAS-ի նախագահն է, Նեբրասկայի (Լինկոլն) համալսարանի Միջին Արեւելքի պատմության բաժնի պրոֆեսորի օգնական եւ հեղինակ Ստենֆորդ համալսարանի լույս ընծայած «Հեղափոխության խորտակված անուրջները: Ազատությունից բռնությունՙ Օսմանյան կայսրության վերջալույսին» հատորի: | 
