ՆՈՐ ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆ ՏՐԱՆՍԻԼՎԱՆԻԱՅԻ ՀԱՅԵՐԻ ՄԱՍԻՆ Ա. Բ. Լույս է տեսել հունգարացի պատմաբան, հայագետ Կոռնել Նադյի «Տրանսիլվանիայի հայ եկեղեցական միությունը (1685-1715)» անգլերեն ուսումնասիրությունը: 17-18-րդ դարերը Հունգարիայի եւ Տրանսիլվանիայի պատմության ու նաեւ Հունգարիայի կաթոլիկ եկեղեցու պատմության ամենակարեւոր ժամանակաշրջաններից էր, երբ երկրի արեւելյան եւ հյուսիսային շրջաններում սրվել է հակառեֆորմացիայի գործընթացը: Տրանսիլվանիայի հայերի պատմությունը, որոնք այնտեղ էին հաստատվել Մոլդովիայից եւ Պոդոլիեից 1668-1772 թվականներին, հեղինակը դիտարկել է եկեղեցական-պատմական այս համատեքստում, որպես չբացահայտված մի տարածք ինչպես հունգարական, այնպես էլ միջազգային եկեղեցա-պատմական տեսանկյունից: Հայերի եկեղեցական միությունը Տրանսիլվանիայում առաջին հերթին կապված է հայ կաթոլիկ եպիսկոպոս Օքսենտ Վրզարյանի (Օքսենդիո Վիրզիրեսկո, 1654-1715) միսիոներական ջանքերի հետ: Ինչպես նշել է Կոռնել Նադյը, իր աշխատության մեջ ինքը փորձել է պատասխաններ փնտրել նշված խնդիրների համարՙ հենվելով քիչ հայտնի եւ ցարդ չբացահայտված աղբյուրների վրա, ինչպես նաեւ քննադատաբար վերլուծելով մի քանի լրացուցիչ ուսումնասիրություն: |