ԼԵԶՈ՞ՒՆ, ԹԵ՞ ՈՒՂՂԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԸ «Պայքարի» անդրադարձը իր աշխատակցի գրածին Մեր թերթի քույր հրատարակությանՙ Բեյրութում եւ Լոս Անջելեսում միաժամանակ հրատարակվող եւ արդեն ընթերցողների լուրջ հետաքրքրությունը վաստակած «Պայքար» շաբաթահանդեսը իր նախավերջին համարում հրապարակել է հայերենի դասական ուղղագրությանը վերաբերող հոդվածՙ Զավեն քհն. Արզումանյանի ստորագրությամբ: Մեզ համար ավելի ուշագրավ էր հոդվածին կցված «Պայքարի» նախաբանը, որը արտատպում ենք ստորեւ, խնդրելով մեր լեզվաբանների արձագանքը, նկատի ունենալով լեզվի մաքրության ասպարեզում տիրող ներկա խայտառակ վիճակը Հայաստանում: Մեր մտաւորական աշխատակիցըՙ Զաւէն աւագ քահանայ Արզումանեան կ՛անդրադառնայ հին ու ցաւոտ խնդրի մը, որուն լուծումը դարձած է աւելի բարդ, քան մեր հողային հարցին լուծումը. որովհետեւ հողային հարցի լուծման մէջ գործ ունինք Թուրքին հետ, սակայն ուղղագրութեան խնդիրը կռիւ մըն է մեր մէջ եւ ստացած է այնպիսի բնոյթ մը, որ կարծէք անելի մատնած է իրավիճակը: Եթէ անցեալին Սովետն էր պատճառը մեր արեւելահայ լեզուի ուղղագրութեան աղճատման, այսօրՙ յամեցող սովորամոլութիւնն է: Ուղղագրութիւնը սրբագրելու կամ նոր մօտեցումով արդիականացնելու ժամանակը կարծէք անցած է կարգ մը անհեթեթ պատճառներով: Պատճառաբանութիւններէն մէկը այն է, որ այժմու լեզուն իր ներկայ ուղղագրութեամբ պետական լեզուն է. յետամնաց սփիւռքահայը պէտք է ճանչնայ այդ փաստը եւՙ համակերպի *): Միւս պատճառաբանութիւնըՙ թէ կենդանի լեզուները զարգացում կ՛ունենան ժամանակին հետ եւ արեւելահայերէնն ալ այդ «փայլուն» զարգացումն է որ կ՛ապրի ...: Մեր աշխատանքները, բոլոր այն նախանձախնդիր մտաւորականներուն հետՙ ետ մնացած է ժամանակէն: Խնդիրը վաղուց անցած է սահմանագիծը ուղղագրութեան վերականգնումին եւ հասած ու յանգած է լեզուի հոգիին: Լեզուն, բառամթերքը եւ շարադասութիւնը, որոնք գործածութեան մէջ են այսօր հայաստանեան մամուլին եւ քաղաքական խօսակցութեան մէջ, արտայայտութեան արուեստակեալ մակարդակ մը կը դրսեւորեն, որոնք աղերս չունին հայ լեզուին հետ: Անհարկի կերպով գործածուած օտար բառերու առատութիւնը զարգացած մարդու յաւակնութիւններ կը սնուցանէ. սակայն իրականութեան մէջ կը հանդիսանայ տգիտութեան վկայական մը: Սիրելի Արզումանեան քահանայ եւ բծախնդիր մտաւորականներ, նախ փրկենք մեր ոսկեղնիկի հոգին եւ ապա խորհինք ուղղագրութեան մասին: Այսօր երբ աշխարհի հեռաւորութիւնները կրճատուած են, արեւելահայն ու արեւմտահայը աւելի մօտեցած են իրարու, եւ հետեւաբարՙ աւելի հնարաւորութիւն ունին լեզուական եւ ուղղագրական միասնութեան մասին խօսելու եւ խորհելու, փաստօրէն աւելի հեռացած են իրարմէ, առնուազն լեզուի պարագային: Այսօր տուէք արեւմտահայերէնով գրուած էջ մը քիչ-շատ զարգացած հայաստանցիի մը եւ տեսէք, թէ ինչպիսի՜ օտարացիութեան առջեւ պիտի գտնուի, կարծէք թէ այդ էջը ըլլար... արաբերէն: Եթէ այսօրուան արեւելահայերէնը եւ անոր ուղղագրութիւնը պետական պաշտպանութիւն ունինՙ պէտք է ունենան նաեւ պետական լրջութիւն եւ պետական խնամք: Արդէն Մաշտոցի ոսկորները սկսած են դղրդալ իր գերեզմանին մէջ: «Պայքար» *) Տարածված սխալ Հայաստանում թե Սփյուռքում. ՀՀ Սահմանադրության 20-րդ հոդվածը սահմանում է. «Հայաստանի Հանրապետության պետական լեզուն հայերենն է»: Այսինքնՙ ո՛չ արեւելահայերենը եւ ո՛չ արեւմտահայերենը, այլ պարզապես հայերենը: «ԱԶԳ»: | 
