Երկկողմանի հարաբերություններից մինչեւ նոր ճանապարհներ
Երեկ երկօրյա այցով Հայաստան ժամանած Վրաստանի արտգործնախարար Գեյա Բեժուաշվիլուն ընդունեց մեր երկրի արտաքին գերատեսչության ղեկավար Վարդան Օսկանյանը: Իբրեւ Վրաստանի ԱԳ նախարար սա պրն Բեժուաշվիլու առաջին այցն էր Հայաստան: Վարդան Օսկանյանի գնահատմամբ, երկու երկրների ներկայացուցիչները «բավական խորքային» քննարկումներ են ունեցել Հայաստան-Վրաստան օրակարգային բոլոր հարցերի շուրջը: «Կարող եմ ասելՙ բավական հետաքրքրական զրույց ենք ունեցել կոնֆլիկտների առնչությամբ: Ես նախարարին մանրամասն տեղեկացրել եմ ԼՂ հարցի վերջին զարգացումներին, բացատրել այսօր ԼՂ հարցի շուրջը գոյություն ունեցող դրական միտումների եւ լավատեսության մասին», երկու նախարարների մամուլի ասուլիսին հայտարարեց Վարդան Օսկանյանը: Նա նշեց, որ պրն Բեժուաշվիլին տեղեկացրել է իրենց կոնֆլիկտների մասին, հատկապեսՙ Հարավային Օսիայի եւ Աբխազիայի:
Վարդան Օսկանյանը նշեց, որ իր վրացի գործընկերը որոշ լավատեսություն ունի երկաթգծի բացման հնարավորությունների վերաբերյալ, չնայած դեռեւս առկա են չլուծված որոշ խնդիրներ:
«Վրաստանն Ադրբեջանի եւ Հայաստանի հետ իր հարաբերությունները զարգացնում է ինչպես հարեւաններ: Վրաստանի տարածքով անցնում են մի քանի կարեւորագույն էներգետիկ միջանցքներ, որոնք ոչ թե տնտեսության, այլ մեծ մասամբ անվտանգության իմաստով չափազանց կարեւոր են մեր երկրի զարգացման համար: Դա չի նշանակում, որ այսօր Հայաստանի հետ չպետք է կառուցենք ռազմավարական հարաբերություններ», ի տարբերություն Հայաստանի, Վրաստանիՙ Ադրբեջանի հետ հարաբերությունները «ռազմավարական» գնահատելու մասին լրագրողներից մեկի դիտարկմանը պատասխանեց Վրաստանի արտգործնախարարը:
Կարս-Ախալքալաք-Թբիլիսի երկաթգծի հնարավոր հեռանկարը
Մեր երկրի արտաքին գերատեսչության ղեկավարը տեղեկացրեց, որ գործընկերոջ հետ քննարկել են Կարս-Ախալքալաք-Թբիլիսի երկաթգծի հարցը: Նա նշեց, որ ներկայացրել է մեր երկրի դիրքորոշումը: «Եթե կա մի երկաթգիծ, որը կարող է ծառայել այն նպատակին, որի համար մեծ գումարներ են փորձում ծախսել եւ սպասել 1-2 տարի, պարզապես իմաստ չունի նման քայլի գնալ: Եթե Թուրքիայի խնդիրն այն է, որ Հայաստանը Ղարաբաղի հարցի պատճառով տնտեսական որեւէ օգուտ չունենա, մենք ասել ենքՙ Հայաստանը պատրաստ է իր բեռները չտեղափոխել», նշեց Օսկանյանը: Նա ավելացրեց, որ քննարկվել են նաեւ Կենտրոնական Ասիայից բեռների ծավալի հնարավոր մեծացման եւ երկրորդ երկաթգծի անհրաժեշտության հնարավորությունը, սակայն այսօր դեռեւս այդ ծավալը չկա:
«Մենք երբեք չենք մտածել այնպիսի մի ծրագրի մասին, որը կմեկուսացներ մեր հարեւաններին: Վրաստանն, ինչպես տարանցիկ երկիր, այսպիսի յուրաքանչյուր ծրագիր դիտարկում է իբրեւ տարանցիկ հանրապետության զարգացման մաս»: Հարցին, եթե Հայաստանը որոշի Գյումրի-Նինոծմինդա երկաթգիծ կառուցել, ինչպե՞ս կարձագանքի Վրաստանը, պրն ԲԵժուաշվիլին պատասխանեց. «Մենք, իհարկե, չենք խոչընդոտի որեւէ ծրագրի, եթե այն նպաստելու է մեր ճանապարհների օգտագործման ընդլայնմանը: Նա նշեց, որ այսօր ուսումնասիրվում է այդ ճանապարհի տնտեսական ցուցանիշը եւ, իր իսկ տեղեկության համաձայն, կառուցումը դեռ չի սկսվել:
Վրաստանը կքննարկի Իրանից Հայաստանով գազ ներմուծելու տարբերակը
Վարդան Օսկանյանը նշեց, որ եթե երկու երկրների հարաբերությունները հիմնված են անվտանգության խնդիրների վրա, դրանք ռազմավարական են: Ինչ վերաբերում է Հայաստան-Ռուսաստան հարաբերություններին, այստեղ գազի գները «լուրջ շեղումներ չպետք է բերեն, քանի որ անվտանգության, հատկապես պաշտպանության հարցերում մեր խնդիրները եւ ընդհանուր շահերը նույնն են»: Նա խորհուրդ տվեց չշտապել ռազմավարական հարաբերությունների վերանայման եւ գազի գնի վերաբերյալ եզրակացություններ անել:
Բեժուաշվիլին ներկայացրեց հարցի վերաբերյալ Վրաստանի տեսակետն, ըստ որի գնի բարձրացումը քաղաքական որոշում է, սակայն իրենք պատրաստ են վճարել այդ գինըՙ ինքնուրույն քաղաքականություն վարելու համար: Նա նշեց, որ իր տեղեկության համաձայն, այսօր հնարավոր չէ Իրանից Հայաստանով գազ ներմուծել Վրաստան, սակայն երբ գազատարը պատրաստ լինի, կքննարկեն այդ տարբերակը եւս:
Բանակցությունների առնվազն 1-2 փուլ է անհրաժեշտ
Երկու երկրների նախարարների հավաստիացմամբ, այսօր շարունակվում են Հայաստանի եւ Վրաստանի համար կարեւորՙ երկու երկրների սահմանագծման աշխատանքները: Վարդան Օսկանյանը նշեց, որ, իհարկե, կան որոշ տարբերություններ երկրների մոտեցումներում, սակայն, կարծում է, որ քաղաքական կամքի դրսեւորման արդյունքում հարցը կարելի է հանգիստ լուծել: «Սպասենք առնվազն 1-2 փուլ, ինչից հետո, կարծում եմ, անհրաժեշտության դեպքում, կարելի է նույնիսկ ավելի բարձր մակարդակի որոշումներ կայացնել», նշեց Օսկանյանը: Գեյա Բեժուաշվիլին համոզմունք հայտնեց, որ սահմանները պետք է բաց, սակայն հստակ լինեն:
ԹԱՄԱՐ ՄԻՆԱՍՅԱՆ