Բարձր տեխնոլոգիաների արդի ժամանակներում համակարգչային ստեղծված համակարգերն ու ծրագրավորումներն են այլեւս պայմանավորում ոչ միայն գիտատեխնիկական մտքի, այլեւ մարդկային կյանքի բոլոր ոլորտների հետագա առաջընթացը: Համաշխարհային այս անկասելի պրոցեսին մասնակից մեր երկիրը եւս ոլորտում որոշակի քայլեր է արձանագրում:
«Ազգն» արդեն տեղեկացրել է համակարգչային ծրագրավորման ասպարեզում համաշխարհային ճանաչման` Սթանֆորդի համալսարանի պրոֆ. Դոնալդ Է. Կնութի Հայաստան կատարելիք այցի մասին: Անցած տարի մայիսին ՀՀ ԳԱԱ նախագահությունը Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայի պատվավոր դոկտորի կոչում է շնորհել Դոնալդ Կնութին: Այս այցելության ընթացքում պրոֆեսորին կհանձնվի ՀՀ ԳԱԱ պատվավոր դոկտորի դիպլոմը:
Դոնալդ Կնութի գիտական հետազոտությունների աշխատանքները սկսվել են 1960-ական թվականներից: Բակալավրի եւ մագիստրոսի կոչումները Կնութը ստացել է 1960 թ. Քեյսի տեխնոլոգիական ինստիտուտում, իսկ դոկտորի կոչումը` 1963 թ. Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտում: Սթանֆորդի համալսարանի բազմամյա աշխատանքային գործունեության ընթացքում համակարգչային ծրագրավորման արվեստի վաստակավոր պրոֆեսորը ղեկավարել է 28 ուսանողի դոկտորական թեզ:
Նրա գիտական ուսումնասիրությունների արգասիք հեղինակային մի շարք հրատարակություններ կարեւոր ներդրում են համակարգչային ծրագրավորման ասպարեզում: Մասնագիտական շրջանակների համար անփոխարինելի ձեռնարկներ են «Համակարգչային ծրագրավորման արվեստը» (ցայսօր տպագրված) եռահատոր գիրքը, «Համակարգիչներ եւ տեքստերի մուտքագրում» հինգ հատորյակը, ինչպես նաեւ «Լուսաբանված 3:16 աստվածաշնչյան տեքստեր» ոչ տեխնիկական գիրքը: Նրա գիտական աշխատությունները նպաստել են նաեւ արդի պոլիգրաֆիական արվեստի զարգացմանը: Գրահրատարակչության ասպարեզում այսօր աշխարհում լայնորեն կիրառվում է Դ. Կնութի TEX METAFONT համակարգչային ծրագիրը:
Գիտական բազմամյա ծառայությունների համար պրոֆ. Կնութը արժանացել է Օքսֆորդի, Փարիզի, Թյուբինգենի, Օսլոյի, Սանկտ Պետերբուրգի, Մարնելա-Վալիի եւ Մասարիկի, Սբ. Էնդրյուսի, Ստոկհոլմի տեխնոլոգիական թագավորական ինստիտուտի Աթենքի տնտեսագիտության եւ գործարարության համալսարանների, Սալոնիկի մակեդոնական, ինչպես նաեւ ԱՄՆ 18 քոլեջների եւ համալսարանների պատվավոր դոկտորի կոչմանը: Նա ԱՄՆ արվեստի եւ գիտությունների ակադեմիայի, գիտությունների եւ ճարտարագիտական ազգային ակադեմիաների անդամ է, ինչպես նաեւ Ֆրանսիայի, Նորվեգիայի եւ Բավարիայի գիտությունների ակադեմիաների եւ Լոնդոնի թագավորական միության արտասահմանյան իսկական անդամ: Պրոֆ. Կնութը արժանացել է բազմաթիվ հեղինակավոր պարգեւատրումների` «Թյուրինգի» շքանշան, «Գիտությունների ազգային մեդալ» (ԱՄՆ նախագահ Ջ. Քարտերի կողմից), «Սթիլի» շքանշան, «Ջոն ֆոն Նյումանի» մեդալ, «Ադելսկոլդի» մեդալ, «Կիոտոյի» շքանշան եւ այլն:
Դ. Կնութի հայաստանյան այցի հյուրընկալության պատիվը ունեն Հայաստանում ամերիկյան համալսարանը, ՀՀ ԳԱ ակադեմիան, Երեւանի պետական եւ պետական ճարտարագիտական համալսարանները: Այցելության հովանավորներն են «Սինոփսիս», «Էփիջի Լաբս» ընկերությունները, «Վիրաժ Լոջիկ Արմենիան», Ռազմիկ Աբնուսը, Միհրան Աղբաբյանը, Ալեք Բաղդասարյանը, Ռոջեր Ա. Ստրաուկը, Սեմ Սիմոնյանը եւ «Իրեն Գյուլնազարյան կրթական ֆոնդ Հայաստանի համար» կազմակերպությունը:
Պրոֆ. Կնութի հայաստանյան այցելությունը վստահաբար կնպաստի ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների եւ համակարգչային գիտության զարգացմանը Հայաստանում: Այս առումով գիտնականի հետ նախատեսված հանդիպումները բազմաբովանդակ եւ հագեցած դասախոսություններով եւ հարց-ու-պատասխաններով, շահեկան կլինեն ոլորտի հայ մասնագետների եւ հետաքրքրվողների համար: Կկայանան հանդիպումներ Երեւանի պետական եւ պետական ճարտարագիտական համալսարանների դասախոսության ու ուսանողության հետ: Հայաստանի ամերիկյան համալսարանում Դոնալդ Կնութը հանդես կգա «Տեխնիկական պատկերազարդման հաճույքը» եւ «Գրագետ ծրագրավորում» թեմաներով հանրային դասախոսություններով, կքննարկի իր մի շարք տեխնիկական գրքերի պատկերազարդման վերջին փորձը` METAPOST լեզվի կիրառմամբ, ինչպես նաեւ կներկայացվի ծրագրավորման զգալիորեն ավելի արդյունավետ միջոց համարվող CWEB լեզվի կիրառությունը` օգտագործելով UNIX օպերացիոն համակարգը:
ՄԵԼԱՆՅԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆ