Վավերագրական ֆիլմ ամերիկյան բարձրաստիճան կառույցներում թուրքական մաֆիայի ներթափանցման մասին
Միջազգային ուսումնասիրությունների Մոնտերեյ ինստիտուտից (ԱՄՆ) վկայված միջազգային քաղաքականության մասնագետ, անկախ լրագրող Մայք Մեջիան անդրադառնալով ժամանակին սկանդալային աղմուկ բարձրացրած ՀԴԲ-ի նախկին թարգմանչուհի Սայբլ Էդմոնդսի գործին, գրում է, որ ներկայիս ֆրանսիացի ռեժիսոր Մեթյու Վերբուն եվրոպական հեռուստատեսությունների համար վավերագրական մի ֆիլմ է պատրաստում այդ կնոջ մասին: «Գլոբըլ-հայ» տեղեկատվական ծառայությունը հիշեցնում է, որ Սայբլը ամերիկաբնակ թուրք է, որին աշխատանքից անարդարացիորեն հեռացրին այն բանից հետո, երբ բացահայտեց Մելեք ջան Դիկերսոն անունով ՀԴԲ-ի մեկ այլ թուրք աշխատակցուհու թարգմանություններում միտումնավոր աղավաղման դեպքեր եւ հօգուտ Թուրքիայի լրտեսելու փաստեր: Նա ՀԴԲ-ին դատի տվեց աշխատանքից հեռացվելու համար, բայց նրա գործը կարճվեց, քանի որ պարզվեց, որ այդ «մութ գործերում» ընդգրկված են նաեւ ամերիկացի բարձրաստիճան պաշտոնյաներ:
Այդ պաշտոնյաների թվում էին Ներկայացուցիչների պալատի խոսնակ Դենիս Հաստերտը, պետքարտուղարության եվրոպական հարցերի գծով փոխնախարար Մարկ Գրոսմանը, նախկինում պաշտպանության նախարարության աշխատակիցներ Ռիչարդ Պեռլը եւ Դագլըս Ֆիթը: Ենթադրվում է, որ Գրոսմանը խանգարել է բացահայտել Թուրքիա-բեն Լադեն հարաբերությունների կապը, իսկ մյուս երկու այսպես կոչված «միջազգային խորհրդատվական» կազմակերպությունը «հսկայական ծառայություն է մատուցել Թուրքիային»: Այդ ծառայությունների թվում բացառված չէ նաեւ գաղտնիքների փոխանցումը:
«Վենիթի ֆեր» հանդեսի էջերում տպագրված «Անախորժություններ պատճառող հայրենասերը» հոդվածում Էդմոնդսը բացահայտում է ԱՄՆ-ում գործող ուրիշ թուրք լրտեսների: Նրանցից մի քանիսը աշխատում են թուրքական դեսպանատանը, մյուսները «Ամերիկա-թուրքական ասոցիացիաների ասամբլեա», «Ամերիկա-թուրքական ասոցիացիա» եւ «Ամերիկա-թուրքական խորհուրդ» կոչված կազմակերպություններում: Բացի լրտեսությունից այդ աշխատակիցները զբաղված են նաեւ անօրինական քարոզչությամբ, կաշառակերությամբ, թմրադեղերի թրաֆիկինգով, փողերի լվացումով, եւ նույնիսկ «Ալ Ղաիդայի» նման ահաբեկչական խմբավորումների հետ հարաբերություններ հաստատելով: Կենտրոնական հետախուզական վարչության նախկին աշխատակից Ֆիլիպ Ջիրալդիի տվյալներով, Իսրայելին եւ Թուրքիային վաճառվող զենքերի մի մասը վերավաճառվում է այդ երկրների կողմից Չինաստանին եւ Հնդկաստանին, հավանաբար նաեւ միջազգային ահաբեկչական կազմակերպություններին:
Այս խճճված գործընթացը հասկանալու համար պետք է վերադառնալ 1990-ական թվականները, երբ տնտեսական ճգնաժամը Թուրքիայի կառավարության ներսում ստեղծեց մեկ ուրիշ «կառավարություն»: Այդ ժամանակվա վարչապետ Թանսու Չիլլերը սերտ կապեր ուներ նրանց հետ, բացատրում է Մայք Մեջիան հոդվածի վերջում:
Հ. Ծ.