Հերթական անգամ, երբ պարտադրված եմ լինում քննադատական խոսք ասել Հանրային հեռուստաընկերության որեւէ հաղորդման առնչությամբ, ինքս ինձ զգում եմ անգործության մատնված կամ առնվազն անօգուտ ջանք գործադրելիս, սակայն երբեմն այնքան մեծ է չլռելու կարեւորությունը, որ անկախ արդյունքիցՙ հրապարակայնորեն չարտահայտվելն անհնար է դարձնում: Կրկին անհրաժեշտությունը թելադրված է «32 ատամ» հաղորդաշարի հերթական թողարկմամբ, որի ակնդիր-ունկնդիրն եմ դառնում ալիք փոխելիսՙ չափազանց ակնառու գռեհկությունը, մակերեսայնությունը, չափի զգացողության բացակայությունը.. ստիպում են տեսնել-համոզվել, թե ո՞ւր են հասնելու:
Երբ խիստ կարեւորեցին ամռանը Ուռեկիում (Վրաստան) հյուրախաղերին զուգահեռ ձեռքի հետ նկարահանել, իրենց լեզվով ասած, «սեփական կայֆերը», ընդհուպ 32սցիներից ինչ-որ մեկի ոտքի բութ մատը, մերկ ու արեւայրուքից կարմրած մարմինը որոշ այլ մանրամասներով, ու դարձնել ցուցադրելիք, կարծեցինքՙ սանձերը ձգող կլինի. ի վերջո Հանրայինը, բացի բյուջեից սնվելու փաստարկումից, պետք է հանրային լինի նաեւ գոնե ալիքի համապետական եւ, ասենք, համասփյուռքյան ծածկույթ ունենալուց դրդված: Սակայն, արի ու տեսՙ ոչ միայն սանձերը չձգվեցին, այլեւ խոսվեց վարկանիշից, տաղանդաշատությունից... Դրանում համոզվեցինք, երբ հերթական անգամ ալիք փոխելիս ականատես եղանք նույն հաղորդմանՙ իմիտացիոն ծեծ ու ջարդ ներառող թողարկմանը: Դա էլ քիչ էրՙ խոսքը երեխաներին ուղղեցին նույն գռեհիկ, անհարգալից, անգամ քամահրական տոնով եւ այդ գործում դերակատարում էլ տվեցին հենց իրենցՙ երեխաներին:
- Արա՛, ի՞նչ ա, չհասկացա՞ր ես լուրջ մարդ եմ: Ո՞նց կարամ նստեմ թիթեռ, ծառ, ծաղիկ նկարեմ, եթե էսքան խնդիրներ ունեն երեխաները:
Սա առավելագույնը 10 տարեկան երեխայի խոսքն է, որին նախորդած ու հաջորդած հատվածներն էլ մեր ժամանակի «հեղինակավորներին» հատուկ մուննաթային, քամահրական շեշտադրությամբ եւ սեփական ես-ից այն կողմ ոչինչ չընդունող բղավոցով ասվեցին: Միակ դրականը հեռուստատեսային աշխատանքի փորձ ունեցող Միքայելի սցենար սերտելու եւ դեր ստանձնելու կարողությունն ի ցույց դնելն էր: Մնացյալում երեխային խեղված խոսքի, արտահայտման ու մտածողության դաշտ բերելն էրՙ ի պատիվ... երեխաների միջազգային օրվա: Պատիվն այդ լավ էրՙ չցուցաբերվեր:
Ի վերջո ամեն ինչում նյութականի գերադասումն արդեն իսկ լեփ լեցուն է կյանքում եւ երբ այն քարոզվում է նաեւ էկրանից` այն էլ թիրախ ունենալով երեխաներին, հազիվ թե անգամ հումորի անվան տակ ընդունելի լինի: Հատկապես, որ ակումբականների ներկայացրածում գռեհկաբանությունը, մակերեսայնությունը, սանձարձակությունն են մատուցվում որպես հումոր: Մինչդեռ եղածն ընդամենը խեղված մտածողության տհաճ ցուցադրություն է, որը տեսածս վերջին դեպքում հասցեագրված էր նաեւ երեխաներին ու հասցրեց ներկայացնել ատամնահատիկըՙ ծաղրելով սերունդների կապն ու պատասխանատվությունը:
- Արա՛ պապի, մեջքիս հետեւից հեռու գնա:
- Ինչու՞, թոռնիկ ջան:
- Արա՛, ինձ կատաֆալկի շոֆեր եմ զգում:
Պապ ու թոռան «արդիական» այս երկխոսությունը դրվագի մեղմ հատվածներից էր, որն հանդիսատես երեխաների ծափ ու ծիծաղին արժանացավ: Թերեւս ուշադրության չարժանանար էլ ներկայացվածը, եթե չլիներ համապետական սփռում ունեցող հանրային հեռուստաեթերում եւ մյուս հեռուստաալիքներում էլ չլինեին համանմանՙ երգիծանքն արժեզրկող ու մակերեսային մոտեցումներով ստեղծվող իբրեւ թե հումորային հաղորդումներ: Մի՞թե այդչափ անհրաժեշտ է հենց այդ որակը, թե պարզապես եթերի պատասխանատուների որակն էլ առանձնապես տարբեր չէ հրամցվողից:
ՆԱՆԱ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ