Անգլիական հեղինակավոր «Ինդիփենդենտ» թերթի Մերձավոր Արեւելքի երկարամյա թղթակից Ռոբերտ Ֆիսքը ստորեւ «Արմինյն միրոր սփեքթեյթրից» թարգմանաբար ներկայացվող հոդվածում ակնկալում է, որ Օբաման «կվճարի» Բուշի անցած ութ տարիների մոլորությունների համար:
Ինչպե՞ս է նորընտիր նախագահ Օբաման շտկելու իր չարակամ ու ստախոս նախորդի պատճառած ավերածություններն ինչպես աշխարհում, այնպես էլ Մ. Նահանգներում:
Անցյալ նոյեմբերին Վաշինգտոնում 6 ալժիրցիների դատական լսումների ժամանակ դատապաշտպաններն իմացան մի շարք տարօրինակ փաստեր ամերիկյան հետախուզության վերաբերյալ: Աշխարհով մեկ տարածված ամերիկացի լրտեսներից ստացված մի զեկուցագրում, օրինակ, ահազանգ էր հնչեցվում, որ Խաղաղ օվկիանոսի հարավային կղզիներից մեկում տեղակայված Մ. Նահանգների նավատորմային բազայի դեմ օդային հարձակում է նախապատրաստվում: Խնդիրն այն է, որ այդ տարածքի կղզիներում ամերիկյան բազա ոչ եղել է, ոչ էլ երբեւէ 7-րդ նավատորմի ռազմանավերը այցելել են այդ շրջանը: Մեկ ուրիշ զեկույց ամենայն լրջությամբ տեղեկացնում էր, որ Ուսամա բեն Լադենին են տեսել Արեւելյան Ասիայում` Մ. Նահանգների ռազմական բազայի մոտերքում գտնվող փոստային բաժանմունքում գնումներ կատարելիս:
Աշխարհով մեկ «ահաբեկչության դեմ պատերազմում» Մ. Նահանգների շահերը «պաշտպանողների» կողմից նման անհեթեթ լուրերի տարածումը վկայում է, թե ինչպիսի երեւակայական մթնոլորտում էր գործում Բուշի վարչակազմը անցած ութ տարիների ընթացքում: Եթե կարելի է հավատալ, որ բեն Լադենը գնումներ կարող է կատարել ամերիկյան բազայի մոտակայքում, ապա հեշտությամբ կարելի է հավատալ նաեւ, որ բոլոր ձերբակալվածներն ահաբեկիչներ են, բոլոր արաբները մահապարտներ են, որոնց պետք է չարչարել կամ ոչնչացնել, որ օրինական է ներխուժելը օտար ինքնավար երկրներ եւ հետեւելը մարդկանց հեռախոսային խոսակցություններին:
Ամերիկյան սահմանադրության նմանօրինակ խախտումները Ջորջ Բուշի ժամանակ անթիվ-անհամար էին: Ինչպե՞ս է Բարաք Օբաման շտկելու իր նախորդի պատճառած տիտանական սխալները:
Ժամանակին Ջոն Քենեդին ասել էր, որ «Մ. Նահանգները երբեք պատերազմ չի սանձազերծի»: Բուշ-ռամսֆելդյան նախաձեռնումներից, Աբու Ղրեյբի, Բագրամի եւ Գուանտանամոյից հետո ինչպե՞ս է Օբաման իր երկիրը վերադարձնելու անցյալի երանելի օրերը: Նույնը կարելի է ասել լորդ Բլերից ժառանգություն ստացած Գորդոն Բրաունի մասին: Ամերիկայի ամենասերտ դաշնակիցը համարվող բրիտանացիներն այսուհետեւ չեն կարողանալու մուտք գործել Ամերիկա առանց անվտանգության պարտադիր ստուգումներ անցնելու, ըստ նոր օրենքի, որն ընդունվել է թշվառական նախագահի ընդմիշտ հեռանալուց մի քանի օր առաջ: Ուրիշ զարմանալի նորություններ կմատուցի՞ արդյոք Բուշը: Բայց եկեք խոստովանենք, որ ոչինչ այլեւս մեզ չի զարմացնում:
Օբաման պարտավոր է փակել Գուանտանամոն: Նա պարտավոր է նաեւ աշխարհից ներողություն խնդրելու ձեւը գտնել բոլոր այն հանցանքների համար, որ իր նախորդն է գործել: Հեշտ չէ, իհարկե, բայց նա պետք է կատարի այն, եթե իրոք իր խոստացած «բարեփոխումը» ինչ-որ բան նշանակում է: Նա պետք է վերստին խորհրդածի, քննարկի եւ անհրաժեշտության դեպքում ամբողջովին քանդի «ահաբեկչության դեմ պատերազմի» հայեցակարգը: Նա պետք է դուրս գա Իրաքից, դադարեցնի այնտեղ գտնվող ամերիկյան հսկայական ավիաբազաների ֆինանսավորումը: Պետք է դադարեցնի հարավային Աֆղանստանում օդային հարձակումները եւ, ինչու չէ, նաեւ մի քանի «ճշմարտություններ բացահայտի» Իսրայելին, հատկապես այն հարցում, որ Ամերիկան այլեւս չի կարող չքննադատել նրա վայրագ հարձակումները Մերձավոր Արեւելքում: Նա պետք է իսրայելական քարոզչությանը դեմ կանգնի եւ չեղյալ համարի Բուշի 2004 թվի համաձայնությունը Արեւմտյան ափի որոշակի մասը Իսրայելին հանձնելու վերաբերյալ: Ավելին, նա պետք է «Համասի» եւ Իրանի պաշտոնական այրերի հետ բանակցի եւ դադարեցնի Պակիստանի եւ Սիրիայի դեմ օդային հարձակումները:
Ծանր բեռ է ընկած Օբամայի ուսերին:
Ամերիկայի դաշնակիցները Մերձավոր Արեւելքում ակնկալում են, որ ուժեղ վերահսկողություն սահմանվի ամերիկացի զինվորականների գործողությունների վրա: Որոշ ապացույցներ կան, որ անցյալ հոկտեմբերին Սիրիայի վրա չորս ուղղաթիռների հարձակումը պաշտոնական Վաշինգտոնի կամ Բաղդադի ամերիկյան կենտրոնի կողմից «հաստատված չէին»: Այդ հարձակումներից 8 հոգի մահացան:
Կա նաեւ այսպես կոչված «անհայտ կորած» բանտարկյալների խնդիրը: Խոսքը Գուանտանամոյում կտտանքների ենթարկված (եւ ենթարկվող) զոհերի մասին չէ, այլ այն հազարավորների, որոնք գտնվում են Ամերիկայի արտաքին դաշնակիցների բանտերում: Որոշ տվյալներով` 20 հազար մարդ է անհայտ կորածի կարգավիճակում, բոլորը` արաբներ, բոլորը` մահմեդականներ: Որտե՞ղ են նրանք: Կարելի՞ է ազատել նրանց: Ո՞ղջ, թե՞ արդեն սպանված: Եթե այնպես պատահի, որ Օբաման նաեւ ժառանգի նրանց զանգվածային գերեզմանները, ապա նրա ներողությունների ցուցակը շատ է երկարելու:
Թարգմ. Հ. Ծ.