Հուլիսի 4-ին Ամերիկայի «Վասպուրական» հայրենակցական միության կենտրոնական վարչության, ինչպես նաեւ Հայաստանի «Վասպուրական» հայրենակցական միության անդամները Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիրում հարգանքի տուրք մատուցեցին Հայոց ցեղասպանության անմեղ զոհերի հիշատակին:
1895-96-ին, երբ Սուլթան Համիդը սկսեց հայկական ջարդերը, վասպուրականցիները, հատկապես վանեցիները, իրենց 1000 հոգանոց խմբով փորձեցին դիմադրություն ցույց տալ թուրքերին:
«Դա եղել է 113 տարի առաջ հենց այս օրերին: Պայքարով հաջողություն ունեցանք, բայց հաջողությունները երկար չտեւեցին, որովհետեւ թուրքերն իրենց խորամանկությամբ Վանից դուրս եկածներին ճանապարհին կոտորեցին, հիմնահատակ քանդեցին Սուրբ Հակոբ եկեղեցին ու եւս երկու եկեղեցիներ», «Ազգ» -ի հետ զրույցում պատմում էր Հայաստանի «Վասպուրական» հայրենակցական միության նախագահ Դավիթ Բաղդասարյանը :
Այդ առիթով Հայաստան է ժամանել նաեւ Ամերիկայի «Վասպուրական» հայրենակցական միության կենտրոնական վարչության ատենապետ Վարդան Թովմասյանը իր տիկնոջ հետ:
«Նպատակը մեր ողջ սերնդի մեջ Վասպուրականի վառ հիշատակը պահելն է, որպեսզի մեր սերունդները չմոռանան իրենց նախնիներին: Մեր պարտականությունն է պատմությունը այնպես մատուցել մեր երիտասարդներին, որ նրանք պահանջատեր դառնան: Եվ ես շատ ուրախ եմ, որ շատ առիթներով, երբ ներկա եմ լինում նման հանդիպումների, 80 տոկոսի չափով երիտասարդների եմ հանդիպում եւ հպարտանում, որ պահանջատիրության գործոնը կարողացել ենք հանձնել երիտասարդներին», ասում է Վարդան Թովմասյանը :
Անդրադառնալով ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամայի դիրքորոշմանը` նա նկատեց. «Օբաման իր նախնիների նման, ինչպես բոլոր նախագահները, խոստումներ տվեց: Այս նորընտրյալը պիտի ընդուներ իր տված խոստումները. դժբախտաբար չեղավ: Ամերիկայի հայ համայնքը հուսախաբ եղավ իրականության մեջ: Բայց մի կողմից էլ գիտենք, որ քաղաքականությունն այնպիսի գործոն է, որ դժվար թե ամերիկացիները իրենց ազգային շահերը թողած, ուրիշ փոքր ազգերի մասին մտածեն: Բայց պետք է ստիպել թուրքերին` ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, ու անպայման պետք է ճանաչեն, քանի որ պահանջատեր ենք»:
Միությունը ստեղծվել է 81-ին Աշտարակի Ագարակ գյուղում: Գիտության եւ գրականության, պետական գործիչների` ճարտարապետ Վարազդատ Հարությունյանի, Ջիմ Թորոսյանի, քույր եւ եղբայր Կարո եւ Ժենյա Դեղձունյանների, ակադեմիկոս Ջրբաշյան եղբայրների, Տաճատ Թերլեմեզյանի շնորհիվ:
«Ի տարբերություն Արեւմտյան Հայաստանի այլ հայաբնակ շրջանների, որոնք տեղահանվեցին եւ կոտորվեցին, վանեցիները եւ վասպուրականցիները կարողացան դիմակայել թշնամուն եւ 200 հազար գենոֆոնդ տեղափոխվեց Արեւելյան Հայաստան», նշեց «Վասպուրական» միության նախկին նախագահ Ռոբերտ Միրզոյանը :
«Վասպուրականցիները» հանդիպեցին նաեւ Հայոց ցեղասպանության թանգարան ինստիտուտի տնօրեն Հայկ Դեմոյանին:
Դավիթ Բաղդասարյանը թանգարանին նվիրեց լուսանկար, ինչպես նաեւ Երեւանի ու Հայաստանի պատմամշակութային վայրերի վերաբերյալ գիրք:
Վարդան Թովմասյանը խոստացավ, որ հնություն պարունակող նյութեր գտնելու դեպքում դրանք կտրամադրվի թանգարանին:
Դավիթ Բաղդասարյանը առաջարկեց մյուս տարի հայտարարել Վասպուրականի տարի:
ՆԱԻՐԻ ՄՈՒՐԱԴՅԱՆ