«ԱԶԳ» ՕՐԱԹԵՐԹ

ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՍՏԵՓԱՆԱԿԵՐՏ ԵՎ ՄԱՐՏՈՒՆԻ ՔԱՂԱՔՆԵՐԻ ՋՐԱՄԱՏԱԿԱՐԱՐՄԱՆ ԵՎ ՋՐԱՀԵՌԱՑՄԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ԸՆԹԱՑՔԻ ՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆ

Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Ստեփանակերտ եւ Մարտունի քաղաքների ջրամատակարարման եւ ջրահեռացման աշխատանքների ընթացքի մասին հեղինակային հսկողություն իրականացնելու նպատակով Երեւանի ճարտարապետության եւ շինարարության պետական համալսարանի նախագծային խումբը հունիսի 20-ից 24-ը գտնվել է Ստեփանակերտ եւ Մարտունի քաղաքներում: Նախագծային խմբի այցը պլանային էր, որի նպատակն էր գտնվել շինարարության վայրում, հանդիպել պատվիրատուների եւ շինարարների հետ, պարզաբանել նախագծերի մանրամասները, հետեւել շինարարության ընթացքին:

Ներկայումս Ստեփանակերտ քաղաքի ջրամատակարարման համակարգի բարելավման ծրագրի շրջանակներում շինարարական աշխատանքներ են ընթանում N6,10,11,12-րդ գոտիներում: N10 եւ 11 գոտիների շինարարական աշխատանքներն իրականացվում են «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի միջոցներով, իսկ N6 եւ 12-րդ գոտիները կառուցվում են ԼՂՀ կառավարության միջոցներով:

Ստեփանակերտ քաղաքի 11-րդ գոտին ընդգրկում է Արմենավան եւ Ստեպ-ԳԷՍ թաղամասերը, որտեղ գրեթե ավարտված են ներքին բաշխիչ ցանցի ճյուղերի եւ մագիստրալ ջրագծերի շինմոնտաժային աշխատանքները: Այս գոտիում միանում է միայն Բաղրամյան փողոցով, Վարարակն գետի վրայով անցնող երկու կամրջային անցումները ներառող ջրագծի շինարարությունը, որից հետո կսկսվեն անհատական ջրասպառողների մուտքագծերի եւ ջրաբաշխական հանգույցների մոնտաժման աշխատանքները:

Որպեսզի 11-րդ գոտու բնակիչներին 24 ժամյա ջրամատակարարումով ապահովելՙ անհրաժեշտ կլինի կառուցել նաեւ այս գոտու համար նախատեսված օրվա կարգավորիչ ջրամբար (ՕԿՋ), որի սնուցումը նախատեսված է իրականացնել N1 մաքրման կայանից եւ N5 խորքային հորից: Շինմոնտաժային աշխատանքներ են իրականացվում նաեւ 11-րդ գոտու ՕԿՋ-ների սնման գծերի Վ. Վաղարշյան, Բաղրամյան եւ Կնունյանց փողոցների տեղամասերում:

Շինարարությունն ընթանում էր եղանակային անբարենպաստ պայմաններում: Տեւական անձրեւների պատճառով գրունտն ամբողջովին հագեցված էր ջրով, որը այն դարձրել էր դժվար մշակելի, խրամուղու շեպերը հաճախ փլուզվում էինՙ լցվելով փռված խողովակների վրա: Շինարարները ստիպված ձեռքով հեռացնում էին փլուզված գրունտը, որպեսզի տեղադրեն խողովակի պաշտպանիչ շերտը:

Շին. մոնտաժային աշխատանքները Ստեփանակերտ քաղաքում ընթանում են անբարենպաստ պայմաններում: Առաջինՙ այն պատճառով, որ փողոցներով անցնող խրամուղու ողջ հանույթը հեռացվում է քաղաքի սահմաններից դուրս, իսկ հետլիցքի գրունտը բերվում է դրսից: Դա պարտադրված աշխատանք է, որը թելադրվում է քաղաքի կենսագործունեության ապահովման պայմաններից: Խրամուղու հանույթի կողլիցքը նեղ փողոցներում կառաջացնի երթեւեկության ընդհատում, որը անթույլատրելի է:

Երկրորդՙ նոր ջրագծերի մոնտաժման ժամանակ պետք է պահպանել գոյություն ունեցող ջրամատակարարման ցանցը, որը գտնվում է ծայրահեղ քայքայված վիճակում: Հաճախ շինարարները ստիպված են լինում վերականգնել նաեւ գոյություն ունեցող քայքայված ջրամատակարարման ցանցը, որը բնականաբար պահանջում է լրացուցիչ ժամանակ եւ միջոցներ:

Չնայած այս բոլոր բարդություններինՙ շինարարական բոլոր կապալառու կազմակերպություններն աշխատում են ժամանակին եւ բարձր որակով ավարտել իրենց պայմանագրի շրջանակներում նախատեսված աշխատանքները:

Շինարարության տեխնիկական հսկողությունը 10 եւ 11-րդ գոտիներում իրականացվում է «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի մասնագետների կողմից, որոնք մշտապես վերահսկում են շինարարության ընթացքը:

Մյուս շինարարական տեղամասերում տեխնիկական հսկողությունն իրականացվում է Ստեփանակերտի քաղաքապետարանի ներդրումային ծրագրերի գրասենյակի մասնագետների կողմից, որոնք ամենաբարձր պատասխանատվությամբ հետեւում են, որպեսզի շինարարությունն ընթանա նախագծի տեխնիկական պայմաններին համապատասխան:

Ջրամատակարարման ցանցի 10-րդ գոտու շին. մոնտաժային աշխատանքներն ընթանում էին քաղաքի կենտրոնական հատվածումՙ Մամիկոնյան փողոցում:

Այստեղ, մագիստրալային ջրագծի մոնտաժման հետ միաժամանակ, տեղադրվում էին նաեւ ջրաբաշխական հորերը: Շինարարների հետ հանդիպման ժամանակ քննարկվեցին նախագծի փոփոխությունների մանրամասները եւ շինարարի կողմից արված առաջարկությունները: Մասնավորապես, շինարարը պահանջում էր, որպեսզի ջրաբաշխական հորերը եւ դիտահորերը տեղադրվենՙ ելնելով տեղանքի նպատակահարմարությունից, որն ամբողջովին հավանության արժանացավ:

Նույն շինարարական կազմակերպությունը, որն իրականացնում էր 10-րդ գոտու ջրամատակարարման ցանցի մոնտաժման աշխատանքները, իրականացնում է նաեւ N1 մաքրման կայանի շինարարությունը: N1 մաքրման կայանը նախատեսված է Վարարական գետի մակերեւութային հոսքի մաքրման համար: Այն կառուցվում է քաղաքի հյուսիսարեւմտյան հատվածումՙ 908 նիշի վրա: Մաքրման կայանի նախագծանախահաշվային փաստաթղթերի մշակումն իրականացվել է Երեւանի ճարտարապետության եւ շինարարության պետական համալսարանի եւ «Հայջրնախագիծ ինստիտուտ» ՓԲԸ-ի մասնագետների կողմից: Ներկայումս մաքրման կայանի շինարարությունն ընթանում է վարչական շենքի II հարկում եւ արտադրական շենքի քամիչների շինարարության տեղամասերում: Հեղինակային խումբը, գտնվելով շինարարության վայրում, բացատրություններ տվեց նախագծի մանրամասների վերաբերյալ:

N1 մաքրման կայանի գործարկումով քաղաքը կապահովվի շուրջ 100լ/վրկ. մաքուր խմելու ջրով, որը կբավականացնի քաղաքի գրեթե 60% բնակչությանը:

Բացի վերը նշված շինարարություններիցՙ լայնամասշտաբ շինարարություն էր ընթանում նաեւ ներքին բաշխիչ ցանցի 6-րդ եւ 12-րդ գոտիներում: 6-րդ գոտու շինարարական աշխատանքներն ընթանում էին քաղաքի կենտրոնումՙ Բաղրամյան փողոցի հարակից թաղամասերում, իսկ 12-րդ գոտու շինարարական աշխատանքներըՙ Առաքելյան փողոցի շրջակայքում:

Բացի ջրամատակարարման համակարգի բարելավման ծրագրիցՙ Ստեփանակերտ քաղաքում նախատեսվում է իրականացնել նաեւ մեկ այլ կարեւոր կենսական նշանակություն ունեցող ծրագիր. դա կենցաղային կեղտաջրերի քաղաքի սահմաններից հեռացման ծրագիրն է:

Այսօր կենցաղային կեղտաջրերն ինքնահոս լցվում են քաղաքի տարածքում գտնվող ձորակներըՙ ստեղծելով հակասանիտարական պայմաններ, որը անթույլատրելի է շրջակա միջավայրի պահպանության եւ նորմալ կենսագործունեության տեսանկյունից:

Քաղաքի սահմաններից կենցաղային կեղտաջրերի հեռացման ծրագրի շրջանակներում Երեւանի ճարտարապետության եւ շինարարության պետական համալսարանը 2010թ. կատարել է նախագծանախահաշվային փաստաթղթերի մշակում, որի իրականացումով կենցաղային կեղտաջրերը կհեռացվեն քաղաքի սահմաններից դուրս, որով կտրուկ կբարելավվի քաղաքի տարածքի էկոլոգիական վիճակը եւ այսօրվա համաճարակային օջախ հանդիսացող ձորակները կդառնան գրավիչ բնակչության եւ զբոսաշրջիկների համար:

2011թ.-ին սկսվել է այս ծրագրի իրականացումը: Կառուցվել է 4-ա ձորակով անցնող շուրջ 450մ երկարությամբ կոլեկտորը, որով կենցաղային կեղտաջրերը Ստարավոյտովա փողոցից կտեղափոխվեն դեպի Կառկառ գետը: Այս տարի նախատեսվում է շարունակել այդ կոլեկտորի շինարարությունը մինչեւ Կառկառ գետը:

Այսօր Մարտունի քաղաքն ապահովված չէ շուրջօրյա ջրամատակարարումով: Ավելին` քաղաքում գրեթե գոյություն չունի ներքին բաշխիչ ցանց, քանի որ ծայրահեղ քայքայված վիճակում է եւ գոտեւորված չէ: Այդ պատճառով ջուրը տրվում է գրաֆիկով, որը ցանցի մաշվածության պատճառով չի հասնում զգալի թվով սպառողներին:

Մարտունի քաղաքում շուրջօրյա ջրամատակարարում ունենալու նպատակով «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի պատվերով առաջադրանք տրվեց Երեւանի ճարտարապետության եւ շինարարության պետական համալսարանին մշակել նախագծանախահաշվային փաստաթղթեր, որի իրականացումով կապահովվի Մարտունի քաղաքի շուրջօրյա ջրամատակարարումը:

Այդ փաստաթղթերի I փուլի մշակումը մեր կողմից ավարտվեց 2011թ. հունվարին, իսկ II փաթեթըՙ փետրվարի վերջին:

I փուլի շինարարական աշխատանքները սկսվել են ապրիլ ամսին, որի իրականացման հեղինակային հսկողությունը կատարում են մեր համալսարանի մասնագետները: Այդ նպատակով նախագծի հեղինակային խումբը հունիսի 22-ին հերթական այցելությունն է կատարել Մարտունի քաղաք` թվով 4-րդ հեղինակային հսկողություն իրականացնելու նպատակով: Այցելության ընթացքում հանդիպումներ ենք ունեցել «Ջրմուղ կոյուղի» ՓԲԸ աշխատակիցների եւ շինարարների հետ: Շինարարությունն ընթանում էր ջրաբաշխական հորերի եւ առանձնատների մուտքագծերի մոնտաժման տեղամասերում:

Շինարարությունն ընթանում է առանց նախագծային շեղումների, բոլոր տեխնիկական պահանջներին համապատասխան:

Մարտունի քաղաքն ամբողջովին կոյուղացված չէ: Բազմաբնակարան շենքերի կոյուղագծերը կեղտաջրերը հասցնում են քաղաքի տարածքով անցնող Խոնաշին գետը: Առանձնատների սեփական հողատարածքում կառուցված հորերից, որոնք հաճախ լցված են, կեղտաջրերն արտահոսում են քաղաքի փողոցներՙ առաջացնելով շրջակա միջավայրի աղտոտում:

Քաղաքի ջրամատակարարման համակարգի կառուցմանը զուգահեռ խնդիր դրվեց կառուցել նաեւ կենցաղային կեղտաջրերի հեռացման համակարգ: Հանձնարարվեց համալսարանինՙ մշակել քաղաքի կենտրոնական հատվածի կենցաղային կեղտաջրերի հեռացման համակարգի նախագծանախահաշվային փաստաթղթերը: Նախագծային աշխատանքների առաջին փուլը հանձնվել է դեռեւս մայիս ամսվա առաջին կեսին, իսկ շինարարությունը սկսվել է արդեն հունիս ամսին:

Համաձայն ներկայացված նախագծիՙ նախատեսվում է քաղաքի կենտրոնական շրջանների կոյուղագծերի հավաքագրում գլխավոր կոլեկտորի մեջ, որով այն հեռացվելու է քաղաքի սահմաններից դուրս: Ներկայումս իրականացված է շուրջ 400 մ երկարությամբ կոյուղագիծ, աշխատանքները շարունակվում են ըստ գրաֆիկի, նախագծային տեխնիկական պահանջներից շեղումներ չկան:

«Հայաստան» համահայկական հիմնադրամ