ՀՈԼԻՎՈՒԴԻՑ ՄԻ ԱՍՏՂՙ ԵՐԵՎԱՆՈՒՄ ՆԱԻՐ ՅԱՆ Երեւանյան ազդագրերը տեւական ժամանակ տեղեկացնում էին, որ Հայաստան է գալու հոլիվուդյան աստղ, դերասան, կինոռեժիսոր Ջոն Մալկովիչը եւ ելույթ է ունենալու Հայաստանի երիտասարդական նվագախմբի հետ: Տրամաբանական հարց էր առաջանումՙ ի՞նչ կապ ունի Ջոն Մալկովիչը Հայաստանի երիտասարդական նվագախմբի հետ: Պարզվեցՙ կապ ունի ու ոչ միայն մեր, այլեւ աշխարհի մի շարք այլ նվագախմբերի, անհատ երաժիշտների հետ, որովհետեւ Ջոն Մալկովիչը գրական-երաժշտական նախագծեր է իրականացնում: Այդպիսի 8 նախագիծ ունի: Դասական երաժշտության ուղեկցությամբ նա ասմունքում է. կարդում է տարբեր ազգերի գրողների ստեղծագործությունները: Հայաստանյան հանդիսատեսի համար Ջոն Մալկովիչը նախատեսել էր արգենտինական գրականությունՙ Էռնեստո Սաբոտայի «Հերոսների եւ գերեզմանների մասին» նովելից: Երիտասարդական նվագախմբի հետ համագործակցության փորձ ունի Ջոն Մալկովիչը: Սեուլում եւ Բուենոս Այրեսում Ալֆրեդ Շնիդկեի դաշնամուրի եւ նվագախմբի համար գրված կոնցերտի ուղեկցությամբ նույն ստեղծագործությունն է կարդացել: Երիտասարդ տարիներին կիթառ ու դուբա նվագած Ջոն Մալկովիչը հետո իրեն լիովին նվիրել է թատրոնին ու կինոյին, բայց երաժշտությունը, այն էլՙ դասական, նրա համար մնայուն, առանձնահատուկ տեղ է ունեցել: Նախընտրելով կենդանի, մարդկանց աչքի առաջ ստեղծվող արվեստներըՙ նա նախաձեռնել է գրական-երաժշտական երեկոներ ու այդ ծրագրով սկսել ելույթներն աշխարհի տարբեր երկրներում: «Գրականությունն ու երաժշտությունը ներդաշնակվում են, ոչ մեկն է առաջ ընկնում, ոչ մյուսը, ոչ մեկն է շեշտադրվում, ոչ մյուսը: Այստեղ չկա կարեւոր ու երկրորդական»,- ասում է Ջոն Մալկովիչը: Ամենուր նա գրական լավ հումք է փնտրում, խոր ասելիք, հանդիսատեսին մտորելու տեղիք տվող լավ գրականություն: Կրկնակի օսկարակիր, մի քանի տասնյակ ֆիլմերում նկարահանված, նաեւ որպես կինոռեժիսոր հանդես եկած Ջոն Մալկովիչին հետքրքրում է այն ամենը, ինչն ինքը դեռ չի հասցրել անել, սովորել, տեղեկանալ, զգալ, ապրել: Օրինակՙ նա ծանոթ չէր հայկական մշակույթին: Եռօրյա այցի ընթացքում հնարավորինս ծանոթացավ: Ծանոթացավ նաեւ Գրիգոր Նարեկացու արվեստի հետ, ու իր երեկոյի ընթացքում որպես անակնկալՙ ընթերցեց Նարեկացի: Ջոն Մալկովիչը եղավ նաեւ Ծիծեռնակաբերդում: Լսել էր Հայոց ցեղասպանության մասին, բայց մեր թանգարանում ոչ միայն տեսավ, այլեւ զգաց այն ցավը, որ հարյուր տարի մեզ հետ տանում ենք: Զգաց ու արտահայտվեց. «Ինձ համար շատ դժվար է խոսել, երբ սեփական աչքերով տեսա, թե ինչ տառապանքի միջով են անցել մարդիկ, որոնց այդ տառապանքն անհիմն պատճառով է բաժին հասել: Ես շոկի մեջ եմ. ինչպե՞ս կարող է մարդը մարդու հանդեպ այդքան դաժան լինել, չխնայել ոչ կանանց, ոչ երեխաներին ու ծերերին: Սա դաս է բոլորիս համար ու կոչՙ պայքարել հետագա ցեղասպանությունների դեմ, պայքարել խաղաղության համար»: Ցեղասպանության թանգարանի հուշամատյանում նա գրեց. «Ցավոտ դաս. Ջոն Մալկովիչ»: |
