Տեղադրվել է` 2015-10-01 22:41:19 (GMT +04:00)

Ընթերցված է` 1711, Տպվել է` 13, Ուղարկվել է էլ.փոստով` 2

ՊՈՒՏԻՆԻ ԵՎ ՕԲԱՄԱՅԻ ԵԼՈՒՅԹՆԵՐԸ ՄԱԿ-ՈՒՄ

Պ. Ք.

ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը ՄԱԿ-ի Ընդհանուր ժողովում վերջին անգամ ելույp ունեցել էր տասը տարի առաջ: Այս անգամ նա եկել էր աշխարհին բացատրելու ՌԴ արտաքին քաղաքականության տրամաբանությունը, որը Արեւմուտքում սկսել են դժվարությամբ հասկանալ:

Բնականաբար, աշխարհին առաջին հերթին հետաքրքրում էր Ռուսաստանի կարծիքը Սիրիայի եւ Ուկրաինայի վերաբերյալ: Նախագահներ Պուտինի եւ Օբամայի ելույթները ցույց տվեցին, որ այդ երկու հակամարտությունների հարցում Ռուսաստանը եւ ԱՄՆ-ը ունեն միմյանց բացառող դիրքորոշումներ:

Օբաման Ասադին համարում է բռնակալ, որը ռմբակոծում է սեփական ժողովրդին եւ չպետք է տեղի ունենա Սիրիայումՙ անկախ «Իսլամական պետության» դեմ մղվող պատերազմի արդյունքից: Պուտինը կարծում է, որ Ասադը «արիաբար պայքարում է ահաբեկչության դեմ», իսկ նրա բանակը ԻՊ-ին դիմակայող միակ ռեալ ուժն է: Նաեւ կարծում է, որ առանց Ասադի անհնար է հաղթել ահաբեկիչներին, որոնք փորձում են ստեղծել անդրսահմանային իսլամական խալիֆաթ: Իսկ սիրիական ընդդիմությանը Արեւմուտքի մատակարարած զենքը վերջին հաշվով հայտնվում է ԻՊ ձեռքին:

Պուտինը Ուկրաինայի դեպքերի համար պատասխանատու է համարում «արտաքին ուժերին», որոնք Կիեւում տապալեցին իշխանությունը: Առանց ԱՄՆ-ի անունը տալու, ՌԴ նախագահը «որոշակի ուժերին» մեղադրեց միակողմանի պատժամիջոցների, մրցակիցներին համաշխարհային շուկայից դուրս մղելու փորձերի, գունավոր հեղափոխությունների արտահանման եւ ՆԱՏՕ-ի ընդլայնման մեջ:

Օբաման իր հերթին Ռուսաստանին մեղադրեց Ուկրաինայի եվրոպամետ քայլերին խանգարելու մեջ եւ հասկացրեց, որ հակառուսական պատժամիջոցները չեն վերացվելու մինչեւ ուկրաինական ճգնաժամի լիակատար դիվանագիտական լուծումը:

Երկու նախագահները միմյանց ելույթները չլսեցին: «Գազետա.ռու» էլեկտրոնային հրատարակությունը կարծում է, որ ցանկության դեպքում դա կարելի էր հարթելՙ չնայած երկու ղեկավարների լարված ժամանակացույցներին:

Պուտինը դահլիճում հայտնվեց Օբամայի ելույթի ավարտից տասը րոպե հետո միայն: Արեւմուտքի լրատվամիջոցները նշում են, որ նրա ելույթի պաթոսն ուղղված էր գործող վարչակարգերի պաշտպանությանը, իսկ Օբամայի ելույթի պաթոսըՙ հակաժողովրդավարական վարչակարգերից մարդկանց պաշտպանությանը: Խնդիրն այն է, որ մարդկությանը երբեք չի հաջողվել համաձայնության հասնել ժողովրդավարական արժեքների միասնական ընկալման շուրջը:

ՄԱԿ-ում ՌԴ նախագահի ելույթից ակնկալում էին ինչ-որ առաջարկություններ, թե Մոսկվան պատրաստ է Արեւմուտքի հետ համատեղ լուծել համաշխարհային հիմնահարցերը այնտեղ, որտեղ կարելի է գտնել շփման կետեր: Նման առաջարկություն իրոք հնչեց. հակահիտլերյան կոալիցիայի օրինակով ստեղծել ԻՊ դեմ պայքարի լայն կոալիցիա: Սակայն նման կոալիցիայի ստեղծումը գրեթե անհավանական է, քանի որ, Ռուսաստանից եւ Իրանից բացի, ոչ ոք չի ուզում իշխանության ղեկի մոտ տեսնել Ասադին:

Սիրիայում նոր «հակահիտլերյան» կոալիցիան անհնար է հենց այն պատճառով, որ դրա հավանական անդամների մեծամասնությունը «հիտլեր» համարում է Սիրիայի նախագահին եւ նրան ամբաստանում է տասնյակ հազարավոր խաղաղ մարդկանց մահվան համար:

Ռուսաստանն ինքը դժվար թե ՄԱԿ-ում հավանություն տար ԻՊ դեմ ցամաքային գործողության գաղափարին, եթե դա համակարգեին Ասադի հրաժարականը պահանջող Արեւմուտքի երկրները: Իր հերթին ԱՄՆ-ը դժվար թե Մոսկվային թույլ տա միանձնյա կերպով ղեկավարել ԻՊ դեմ ուղղված ռազմարշավը:

Ուկրաինայի առնչությամբ «արտաքին ուժերին» մեղադրելուց հետո Պուտինն առաջարկեց կատարել Մինսկի համաձայնագրերը եւ հաշվի առնել «Դոնբասի բնակիչների իրավունքները»:

Նրա ելույթը քաղաքական սենսացիաներ չէր պարունակումՙ չհաշված Արեւմուտքին եւ ՆԱՏՕ-ին ուղղված կշտամբանքը («Դուք այս ի՞նչ արեցիք»): Ճիշտ է, Պուտինի ելույթը լրիվ չափով չի բացահայտում Մոսկվայի իսկական դիրքորոշումները:

Ռուսաստանի լիարժեք վերադարձը համաշխարհային քաղաքականություն կարող է կայանալ Սիրիայի եւ Ուկրաինայի ճգնաժամերի կարգավորմանը նրա պարտադիր մասնակցության դեպքում: Դրա համար Մոսկվան պետք է կատարի կառուցողական քայլեր: Վաշինգտոնում եւ Բրյուսելում վստահ են, որ եթե Ռուսաստանը չխանգարի, ապա Ուկրաինայի ճգնաժամը կարելի է հեշտությամբ հաղթահարել:

Մոսկվայից սպասում են արդյունքներ: Սիրիայի հարցում դա կլինի ռեալ պայքար «Իսլամական պետության» դեմ, Ուկրաինայի հարցումՙ սահմանի վերահսկողության վերադարձը Կիեւին եւ Դոնբասի ինտեգրումը Ուկրաինայի իրավական դաշտին:

Սակայն հայտնի չէ, թե Մոսկվայում ինչն են համարում վերադարձ համաշխարհային քաղաքականություն: Գուցե կասկածում են, թե 2014-ի գարնանը Ռուսաստանը դուրս չի՞ մղվել աշխարհաքաղաքական լիգայից: Կամ, ընդհակառակը, կարծում են, թե նա աշխարհաքաղաքական լիգա է մտել Ղրիմի վերադարձից հետո: Նաեւ հայտնի չէ, թե Արեւմուտքը որքանով է պատրաստ ընդունելու Պուտինի մոտեցումները: