ՄԵՍՐՈՊ ԽԻԶԱՆՑՈՒ ԱՎԵՏԱՐԱՆԸ ԱՄՆ-Ի ՆԵԼՍՈՆ-ԱՏԿԻՆՍ ԹԱՆԳԱՐԱՆՈՒՄ Հ. Ծ. Մինչեւ առաջիկա փետրվարի 27-ը 17-րդ դարի ձեռագրեր նկարազարդող Մեսրոպ Խիզանցու Ավետարանից մի քանի էջեր ցուցադրվելու են, ըստ «Արմինյն Միրոր-Սփեքթեյթր» շաբաթաթերթի լրատվության, Մ. Նահանգների Միսսուրի նահանգի Կանզաս Սիթիի Նելսոն-Ատկինս արվեստի թանգարանում: Միջազգայնորեն որպես «The London Book of Gospels» (Ավետարանների լոնդոնյան գիրքը) ճանաչված պատմական եւ մշակութային մեծ արժեք ներկայացնող այդ նկարազարդված եզակի ձեռագիրը առատաձեռնորեն թանգարանին է նվիրել Լի Լիոնը իր մահվանից օրեր առաջ: «Մենք երախտապարտ ենք նվիրատուին: Այս անզուգական ձեռագիրը մեզ հնարավորություն է տալիս աշխարհին ներկայացնելու հայկական մշակույթի գանձարանից կարեւորագույն մի նմուշ, որով հարստացել է մեր հավաքածուն», նշել է այդ առթիվ թանգարանի տնօրեն Ջուլիան Զուգազագոթիան : Ձեռագիրը պատրաստված է եղել մոտավորապես 1618-ին Նոր Ջուղայի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու համար, որը հրո ճարակ է դարձել հետագայում: Այն նշանակալի է որպես սկզբնաղբուր-վավերագիր Շահ աբբաս Ա-ի ժամանակաշրջանում Սպահանում ապրող հայերի կյանքի եւ գործունեության մասին: Մեսրոպ Խիզանցին իր սերնդի խոշորագույն նկարիչներից եւ նկարազարդողներից մեկն է եղել, որն աչքի է ընկել գույների համարձակ օգտագործմամբ եւ վառ երեւակայությամբ: Իսկ Խիզանը հաճախ է հիշատակվել 14-15 դարերի ձեռագիր հիշտակարաններում որպես հայկական գրչության կենտրոն: Այն գտնվել է Մեծ Հայքի Մոկք նահանգի Մյուս Իշայր գավառում, Բաղեշ քաղաքից 35 կմ. հարավ-արեւելքում: 1514-ից Օսմանյան Թուրքիան է բռնատիրել գավառինՙ դարձնելով այն գավառի կառավարչի նստատեղի Վանի փաշայության մեջ: Իսկ Նելսոն-Ատկինս թանգարանը միջազգային ճանաչում ունի որպես Ամերիկայի լավագույն արվեստի թանգարաններից մեկիՙ իր մոտ 40 հազար ցուցանմուշներով, որոնք ներկայացնում են ամերիկյանի կողքին նաեւ ասիական, եվրոպական եւ եգիպտական մշակույթները: Խմբ. կողմից. - Ի դեպ, հայկական գրչարվեստի եւ մանրանկարչության ամենայուրօրինակ, պարզագույն եւ գեղեցկագույն դպրոցներից մեկը հանդիսացող Խիզանի կենտրոնը դժբախտաբար շատ քիչ ուսումնասիրությունների է արժանացել հայ եւ օտար մասնագետների կողմից: Այդ մասին ափսոսանքով էր արտահայտվել մեր թերթի 2016 թ. դեկտ. 16-ի համարում Գոհար Աճեմյանի տասնամյակների վաղեմություն ունեցող եւ անտիպ հարցազրույցում հանրահայտ ձեռագրագետ Սիրարփի Տեր-Ներսեսյանը: Միայն այն փաստը, որ Խիզանի դպրոցին նվիրված որեւէ ալբոմ դեռեւս չի հրատարակվել, միշտ այժմեական է պահում այդ ափսոսանքը: | 
