ԲԻՇՔԵԿ ՈՉ ՄԻԱՅՆ ՉԵՆ ԳՆՈՒՄ, ԱՅԼԵՎ ՉԵՆ ՀՐԱՎԻՐՎՈՒՄ ՀՈՎԻԿ ԱՖՅԱՆ Պատասխանելով Panorama.am-ի հարցին, թե ինչո՞ւ մայիսի 28-ին Ղրղզստանի մայրաքաղաք Բիշքեկում մեկնարկած ՀԱՊԿ անդամ երկրների ղեկավարների ոչ պաշտոնական գագաթաժողովին Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանը չի մասնակցում, ՀՀ ԱԳՆ մամուլի քարտուղար Տիգրան Բալայանը նշել է, որ մայիսի 28-ը Հանրապետության օրն է, եւ Հայաստանի նախագահը ցանկացել է մնալ այդ օրը Հայաստանում: Հայկական վերլուծական դաշտն, հասկանալիորեն, անմիջապես որսաց այս իրադարձությունը. բանն այն է, որ անցյալում երբեք, ՀԱՊԿ պաշտոնական թե ոչ պաշտոնական գագաթաժողովները չէին անցել առանց կազմակերպությունում «խիստ ակտիվ դերակատարում ունեցող» Հայաստանի: Հետեւաբար, որ Սերժ Սարգսյանը Բիշքեկում ՀԱՊԿ դաշնակիցների հետ միեւնույն սեղանի շուրջը չէ, աննախադեպ երեւույթ է: Հնչեցին կարծիքներ, որ սա Հայաստանի, անձամբ Սերժ Սարգսյանի կողմից իրականացված դեմարշ է` ընդդեմ Մոսկվայի` կապված, մասնավորաբար Կրեմլիՙ վերջին ժամանակներում ամենեւին էլ ոչ բարեկամական քայլերի հետ` Հայաստանի ուղղությամբ: Ավելի կոնկրետ` կապված գազի սակագնի հետ: Ընդ որում, անգամ ոչ իշխանական հանրույթը ողջունեց նախագահ Սարգսյանի այս «դեմարշը»: Իրականում Բիշքեկ չի մեկնել նաեւ Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն, ու եթե հաշվի առնենք, որ Բելառուսում մայիսի 28-ը ամենեւին էլ համապետական տոն չէ, հետեւաբար գուցե նախագահներ Լուկաշենկոն ու Սարգսյանը Ղրղզստան չեն մեկնել էլի նույն, բայց լրիվ այլ պատճառով: Օրինակ, եթե Սերժ Սարգսյանի` Բիշքեկ չմեկնելու պատճառը կարող է իրապես լինել Հանրապետության տոնին մասնակցելու Հայաստանի նախագահի անկեղծ ցանկությունը, ապա Բելառուսի նախագահի չմեկնելու պատճառը կարող են լինել բելառուս-ղրղզական ոչ բարվոք հարաբերությունները: Այսպես, չնայած Բելառուսն ու Ղրղզստանը ՀԱՊԿ անդամ են, հետեւաբար` «Բելառուսի դեմ հարձակումը հարձակում է նաեւ Ղրղզստանի դեմ», եւ հակառակը, բայց այս երկրների հարաբերություններն ամենեւին էլ դաշնակցային չեն: Հիշում ենք, որ ոչ վաղ անցյալում Ղրղզստանում տեղի ունեցած պետական հեղաշրջումից հետո այդ երկրի նախկին նախագահ Կուրբանբեկ Բակիեւին քաղաքական ապաստան տվեց հենց Մինսկը, անձամբ Լուկաշենկոն: Բիշքեկի նոր իշխանությունները բազմիցս են խնդրել Լուկաշենկոյինՙ վերադարձնել նախկին նախագահին, որի դեմ հայրենիքում հարուցված են մի շարք քրեական եւ ոչ միայն քրեական գործեր: Սակայն Լուկաշենկոն բազմիցս է մերժել Բիշքեկի խնդրանքը: Բացի սրանիցՙ վերջին տարիներին գրեթե բացակայում են բելառուս-ղրղզական միջպետական շփումները, ավելին, երբ 2012-ին Աշխաբադում ԱՊՀ նախագահությունն անցավ Բելառուսին, Ղրղզստանն այդ ԱՊՀ գագաթաժողովին չմասնակցեց նախագահի` Ալմազբեկ Աթամբաեւի մակարդակով, Թուրքմենստանի մայրաքաղաք գործուղվեց առաջին փոխվարչապետի գլխավորած պատվիրակությունը: Հետեւաբար, Լուկաշենկոն Բիշքեկում չէ գուցե հենց այս պատճառով: Սակայն, ՀԱՊԿ պաշտոնական կայքէջում կարդում ենք, որ «Բիշքեկում մայիսի 28-29-ին կայանալիք ՀԱՊԿ անդամ երկրների ղեկավարների ոչ պաշտոնական գագաթաժողովին հրավիրվել են միայն կազմակերպության անդամ երկրների ղեկավարներից Ռուսաստանի նախագահը եւ Միջին Ասիայի երկրների ղեկավարները»: Հետեւաբար, նախագահներ Սարգսյանն ու Լուկաշենկոն ոչ թե չեն մեկնել Բիշքեկ, այլեւ չեն հրավիրվել: Ընդ որում, ռուսական պարբերականներում կարդում ենք, որ ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարությունը, այդուհանդերձ, փորձել է Բիշքեկի գագաթաժողովը կազմակերպել կազմակերպության լրիվ կազմով. ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Նիկոլայ Բորդյուժան անձամբ է բանակցություններ վարել անդամ երկրների ղեկավարների, կոնկրետ Լուկաշենկոյի հետ: Սակայն Լուկաշենկոն եւ Սարգսյանը Բիշքեկ չեն հրավիրվել, գուցե որովհետեւ Լուկաշենկոն մերժել է Բորդյուժայի հրավերը` ժամանել ոչ բարեկամական Բիշքեկ, իսկ ՀԱՊԿ քարտուղարությունն էլ իր «արագ արձագանքման ջոկատների» պես արագ որոշում է կայացրել, որ Բիշքեկի ոչ պաշտոնական գագաթաժողովին պետք է հրավիրել միայն կամ իհարկե Պուտինին, ինչպես նաեւ Միջին Ասիայի երկրների ղեկավարներին, մանավանդ որ ՀԱՊԿ ոչ պաշտոնական այս գագաթաժողովի օրակարգում Աֆղանստանի հարցն է: Ուրեմն` մեկնել չցանկանալը ուրիշ բան է, չհրավիրվելը` բոլորովին այլ: Եվ սա ամբողջովին այլ վերլուծությունների հիմք է` կոնկրետ հայկական վերլուծական հանրույթի համար: |
