ԼՈՒՍԱՆԿԱՐՉԱԿԱՆ ՊԱՏԱՌԻԿՆԵՐ ԿՈՐՈՒՍԵԱԼ ՀԱՐԵՆԻՔԷՆ ՅԱԿՈԲ ՎԱՐԴԻՎԱՌԵԱՆ Ցեղասպանութեան դարադարձին շնորհաւորելի նախաձեռնութիւն մըն է անկասկած պրոֆ. Արմէն Մարսուպեանի այս հրատարակութիւնը, նուիրուած իր մօրենական գերդաստանինՙ Տիլտիլեաններուն, որոնք կրցած են 1000-ի մօտ լուսանկարներ փրկել ու հասցնել Յունաստան ու ապաՙ Մ. Նահանգներ: Չորս սերունդ անոնք եղած են լուսանկարիչներ ու նկարին յանձնած որքան ընտանեկան, նոյնքա՛ն եւ աւելիՙ օսմանեան շրջանի ազգային, առնուած զանազան առիթներով: Հրաշալի թողօն մը փրկուած այսօր մաս կը կազմէ մեր անցեալի կեանքին իրականութեան: Արմէնի մօրենական ընտանիքը Մարզուանէն ու հօրենականըՙ Բալուէն (Խարբերդ եղած են): Ու այս լուսանկարներով ու լայն ազգագրական բացատրութիւններով հրատարակութեան տուած է պատկառելի գիրք մըՙ «Կորսուած հայրենիքէն պատառիկներ - Յիշելով Հայաստանը» խորագրով: Այս լուսանկարներով Արմէն տուած է ցուցահանդէս ու դասախօսութիւն Իսթանպուլի, Մարզուանի եւ Տիարպեքիրի մէջ եւ գտած լայն ընդունելութիւն թուրք եւ քիւրտ հետաքրքուողներու կողմէ: Ան ունի շփումներ թրքական մտաւորական շրջանակներու հետ, որոնք կ՛ապահովեն իր գործին տարածումը Թուրքիայի հանրապետութեան զանազան շրջաններուն մէջ: Ան շուտով պիտի մեկնի Անկարա, նոյն ծրագրով, եւ այս անգամ այդ գործերը պիտի ցուցադրուին պետական հաստատութենէ մը ներս, ի տարբերութիւն նախորդ երեք ցուցահանդէսներուն, որուն վերջինը կայացաւ Տիգրանակերտի Ս. Կիրակոս եկեղեցւոյ շրջաբակին մէջ: Հոկտեմբեր 15-ին տեղի ունեցաւ դասախօսութիւն եւ գրքի ներկայացումը պրոֆ. Արմէն Մարսուպեանի, ՀԲԸՄ-ի Նիւ Եորքի գրասենեակին մէջ, կազմակերպութեամբՙ ՀԲԸՄ-ի, Թէքէեան եւ Համազգային մշակութային միութիւններուն: Յայտնենք, թէ յարգելի հեղինակը դասախօս է փիլիսոփայութեան Հարաւային Քընեթիքըթ Հանրային համալսարանին մէջ, որուն նախագահն է դոկտ. Մէյրի Փափազեանը: Տիլտիլեանները 1915ի տեղահանութեան օրերուն մնացած են Մարզուան մինչեւ 1920 թուականը, որմէ ետք անցած են Պոլիս, ապա Յունաստան եւ այնուհետեւ Մ. Նահանգներու Հարթֆըրտ քաղաքը, որ գաղաթականութեան առաջին շրջանին դարձած էր հայաբնակ համայնք մը, հոն գոյութիւն ունեցող գործարաններուն պատճառով: Տիլտիլեաններու սերունդը մինչեւ 1980ական թուականները պահած է պապենական արհեստըՙ լուսանկարչութիւնը: Դաւանանքով հայ աւետարանականներ են: | 
