ԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՎԱՅՐԱԳՈՒԹՅՈՒՆ ԵՐԲԵՄՆԻ ՀՈՒՆԱԲՆԱԿ ԷԳԵՅԱՆ ԿՂԶՈՒՄ Հ. Չ. Խոսքը Դարդանելի նեղուցի հարավում գտնվող Իմբրոս կղզու մասին է: Այս կղզին հայտնի է դեռեւս նախահելենական շրջանից: Դրա մասին «Իլիականում» հիշատակել է Հոմերոսը: XV դարի կեսերին Իմբրոսն անցնում է Օսմանյան տիրապետության տակ եւ կոչվում է Իմրոզ, որը կղզու բուն անվան աղավաղված թուրքական տարբերակն է: Թուրքիայի Հանրապետության շրջանում բազմաթիվ տեղանունների թվում վերանվանվում է նաեւ Իմրոզը եւ ստանում թուրքական Գյոքչեադա անունը, որը թարգմանվում է «կապուտակ կղզի»: Անվանումի թուրքացմանը զուգընթաց թուրքանում է նաեւ Չանաքքալե նահանգի վարչական տարածքում ընդգրկված Գյոքչեադայի բնակչությունը:Մինչեւ 60-ական թթ. կղզում մեծամասնություն են կազմել հույները: 1960 թ. մարդահամարի տվյալներով Գյոքչեադայում բնակվել է 5487 հույն եւ 289 թուրք: Ըստ 2007-ի մարդահամարի, բնակչության ընդհանուր թիվը եղել է 8672, իսկ 2009-ին արդեն հույների թիվը նվազել եւ հասել է շուրջ 300-ի: Ինչ վերաբերում է վայրագությանը, ապա այդ մասին մայիսի 14-ի համարում տեղեկացրել է «Գերչեք գյունդեմ» թերթը, որի հրապարակումը նույն օրը տեղադրվել է Կ. Պոլսո «Հայթերթ» կայքեջում: Տեղեկության համաձայն, իր տանը մահացած վիճակում է հայտնաբերվել Գյոքչեադայի հույն բնակիչ Զաֆիր Փինարին: Կապված են եղել 86 ամյա զառամյալ ծերունու ձեռքերն ու ոտքերը: Դիակը հայտնաբերել եւ այդ մասին ահազանգել է հանգուցյալի հարեւանուհին: Դեպքի առնչությամբ հաուրցվել է քրեական գործ, ձերբակալվել է մեկ կասկածյալ, եւս երեքը հետախուզման մեջ են: Ժանդարմերիան հանգուցյալի աճյունը տեղափոխել է Բուրսայի դիահերձարան: «Գերչեք գյունդեմի» տեղեկացմամբ այս դաժան սպանությանն արձագանքել է «Հունական հիմնադրամների միության» նախագահ Լաքի Վինգասը, մատնանշելով. «Իմանալով դժբախտ պատահարի մասին, իսկույն հիշեցի այն հայտնի առասպելը, թե հույները հարուստ են, լիքը փող ու ոսկի ունեն: Պետք է վերջ տրվի այս կարգի մտավարժություններին»: Այլ կերպՙ թուրք հրոսակը կամ հրոսակները 86 ամյա ծերունուն սպանել են հույն լինելու համար, քանի որ հույները, ըստ թուրքական համոզմունքի, հարուստ են, հետեւաբար շատ պետք է լինի նրանց ե՛ւ փողը ե՛ւ ոսկին: Ակամա հարց է ծագում, իսկ ի՞նչ ունեն թուրքերը: Նրանք էլ հարուստ են կողոպտելու հակումով, որը գալիս է քոչվորական անցյալից եւ կենսակերպ է դարձել նրանց համար: |
