ԲՈՒՆԴԵՍԹԱԳԸՙ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԲԱՆԱՁԵՎ ՈՐՈՆԵԼԻՍ ԱՆԱՀԻՏ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ Բունդեսթագի մեր վստահելի աղբյուրներից տեղեկացանք, թե սեպտեմբերին Գերմանիայի օրենսդիր մարմինը նիստ է գումարելու Հայոց ցեղասպանությանՙ ապրիլի 24-ին սկսված, այնուհետ հանձնաժողովների լրամշակմանն ուղարկված բանաձեւի առնչությամբ: Ամենայն հավանականությամբ նիստը դռնփակ է լինելու, ինչը խորացնում է մեր այն կասկածը, թե Կանաչների եւ Ձախերի հստակ վերնագրված տեքստըՙ լրամշակման ժամանակ էլ կոալիցիա կազմած Քրիստոնյա դեմոկրատական - Քրիստոնյա սոցիալիստական միության եւ Սոցիալդեմոկրատական կուսակցությունների ընդհանրական հավանությանը չի արժանացել, եւ հիմաՙ գերմանական լրատվամիջոցների մեղքը, հանցանքը ճանաչելու մարտ-ապրիլյան հորդորից հեռու, ամիսների ընդմիջումից հետո Բունդեսթագն անցկացնելու է ցեղասպանություն բառեզրից զուրկ մի տարբերակՙ Թուրքիային չվիրավորելու նախընտրությամբ: Մեզ հայտնի դարձավ, որ ՍԴԿ ներկայացնող պատգամավոր Դիիթմար Նիիթանը, որ բանաձեւի առթիվ հստակ ձեւակերպմանը կողմնակից էր, եւ ապրիլի 24-ի նիստում էլ պնդեց իր տեսակետը, այլեւս կուսակցությանՙ հայկական բանաձեւի «խոսնակը» չէ, ինչպես նշում է մեր աղբյուրը: Արդեն առիթ ունեցել ենք գրելու, թե գերմանական լրատվամիջոցները, հասարակական կարծիքը Հայոց ցեղասպանության ճանաչմամբ արդարությունը վերականգնելու այնպիսի պարտադրանք էին կռել, որ Բունդեսթագի պատգամավորները ապրիլ 24- յան նիստի հռետորիկայում ժողովրդահաճո երանգները խտացնելով ընտրողների գոհունակության ակնկալիքը մեկտեղել էին Թուրքիայի խորհրդարանական ընտրություններին ուղղված ազդանշանով: Ինչ վերաբերում է արտգործնախարար Ֆրանկ Վալտեր Շթայնմայերին, նա երբեւէ չի թաքցրել, թե դեմ է Հայոց ցեղասպանություն աստիճանակարգմանը, իսկ ապրիլյան կրքերը հանդարտելուն պես, երեւի կարողացել է համոզել իր կուսակիցներին, թե որն է ԳԴՀ-ի համար շահավետ տարբերակըՙ Գերմանիան չի ուզում ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիային կորցնել, քանի որ Բոսֆորի ափին գտնվող երկիրը դեռ պետք է գալուՙ անկայուն տարածաշրջանում որպես «կայունության խարիսխ»: Առավել քան զարմանալի է, որ մինչ օրս հայկական լրատվամիջոցներից շատերը ապրիլի 24-ի նիստից հետո էլ ճիշտ չեն ներկայացնում իրականությունը: Շրջանառել էին, թե Բունդեսթագը ապրիլի 29-ին կամ 30-ին է շարունակելու 24-ին ընդհատված նիստը: Մեր թերթում գրեցինք, որ նման բան չկա, չուղղեցին,մինչ օրս շարունակվում է նույն սխալը, դրան հետեւեց օրերս ռուսական lenta.ru-ից քաղած վերլուծականը, թե «Գերմանիան պաշտոնապես ճանաչել է Հայոց ցեղասպանությունը, նախ ապրիլի 23-ին երկրի նախագահ Գաուքն է հայտարարել, այնուհետՙ արտգործնախարար Շթայնմայերը»: ԳԴՀ նախագահը Բեռլինի մայր տաճարում առաջին անգամ Հայոց ցեղասպանություն որակելով կոտրեց տաբուն, նա թեեւ առաջին պաշտոնյան է, որ բարձրաձայնում է, բայց դա պաշտոնական ճանաչում չէ, եթե չկա Բունդեսթագի բանաձեւը: Ապրիլի 24-ին Ցեղասպանությունը ճանաչեց նաեւ Բունդեսթագի խոսնակ Նորբերտ Լամմերթը, բայց սա էլ պաշտոնյայի առանձին կարծիք է: Մեր ընթերցողներին արդեն ծանուցել ենք, որ դրանից հետո Լամմերթը համեմատական էր արելՙ« Ով խոսում է 1915-ին Օսմանյան կայսրության տարածքում իրականացված Հայոց ցեղասպանության մասին, պիտի նաեւ նույնպիսի գնահատական տա նախկինում հարավարեւմտյան աֆրիկյան երկրում գերմանական բանակիՙ տեղի բնակչության հանդեպ իրագործած ոճրին», գրել էր Բունդեսթագի նախագահը հունիսին: Իսկ Շթայնմայերը այդպիսի որակում երբեւէ չի տվել, ավելինՙ ցեղասպանություն բառեզրի հստակ ձեւակերպման հակառակորդներից է, Հոլոքոսթի եզակիությունը պահպանելու ջատագով: Թե ինչ նկատառումով է ռուս վերլուծաբանը, լրատվամիջոցը խեղաթյուրում փաստերը, այնքան կարեւոր չէ, որքան այն հանգամանքը, որ հայ լրագրողները ( tert.am, «Հայլուր», եւլն.) կրկնելով դրանք, չեն ամփոփումՙ ճիշտ տեղեկատվությամբ եզրափակելով նյութը: Բունդեսթագի բանաձեւի մասինՙ մեր առաջիկա համարներում: Գերմանիա |
