ՖՐԱՆՑ ՎԵՐՖԵԼ-125 ԱՆԱՀԻՏ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ , Գերմանիա Նրա շնորհիվ հերոսական մեր պայքարը օրինակ դարձավ «Ով է այսօր դեռ խոսում հայերի բնաջնջման մասին» Երկրորդ համաշխարահային պատերազմի շեմին Ադոլֆ Հիտլերի արտասանած այս խոսքերին աշխարհին արդեն հայտնի Ֆրանց Վերֆելն 1933-ին լույս տեսած իր «Մուսա լեռան 40 օրերը» գրքով պատասխանել էր: Աշխարհի ավելի քան 20 լեզուներով հրատարակված «Մուսա լեռան 40 օրերը» գիրքն այսօր էլ Գերմանիայում շարունակում է հայերիս ճանաչելի դարձնող բացառիկ կոթող մնալ, եւ որ առավել կարեւոր էՙ մեր ժողովրդի հերոսական պայքարին վայել գրական անժամանցելի հուշարձան է: Գերմանական նամականիշների տեղեկատուն Վերֆելի 125-ամյակի առիթով ներկայացնում է գրողի պատվին թողարկված հավաքածունՙ հիշեցնելով, որ 1890- ի սեպտեմբերի 10-ին Պրահայում հարուստ հրեաների ընտանիքում լույս աշխարհ եկած ավստրիացի մեծ գրող Ֆրանց Վերֆելը 18 տարեկանում առաջին բանաստեղծությունները հեղինակելով, արդեն ուշադրություն էր գրավել:«Հսկա է», օրագրում արձանագրել էր Ֆրանց Կաֆկան, որ այդուհետ Վերֆելի անբաժան ընկերն էր դառնալու: Վերֆելի գրքերն արգելված էին Երրորդ ռայխի ժամանակ, եւ նա ստիպված էր ամերիկյան աքսորն ընտրել: Նրա 1941-ին լույս ընծայած «Բերնադետտի երգը» դարձավ բեսթսելլեր, նաեւ նկարահանվեցՙապահովելով հարմարավետ կյանք Հոլիվուդում: «Մենք ազգ էինք, բայց նրա շնորհիվ հոգի ունեցանք», 1945-ին 55 տարեկանում Բեվեռլի Հիլզում մահկանացուն կնքած Վերֆելի հրաժեշտի արարողության ժամանակ այսպես է գնահատել գրողին ամերիկահայ մի քահանա, նշում է գերմանական վերոհիշյալ աղբյուրըՙ շեշտելովՙ 2006-ին Վերֆելին հետմահու շնորհվել է Հայաստանի քաղաքացիություն: Մենք այլ կերպ ձեւակերպենքՙ նրա գրական հուշարձանի շնորհիվ հերոսական մեր պայքարը օրինակ դարձավ. բազմիցս գրառված էՙ համակենտրոնացման ճամբարներում հրեաները կոփում էին իրենց ոգինՙ ընթերցելով Մուսա լեռան հերոսամարտի պատմությունը: | 
