ԿԱՐԵՎՈՐԸ ԱՐՑԱԽԻ ՆԵՐՔԻՆ ԱՄՐՈՒԹՅՈՒՆՆ Է ՀԱԿՈԲ ԱՎԵՏԻՔՅԱՆ Շարունակվող անորոշությունների պայմաններում անբնական չէ դավադրական տեսության տարբեր դրսեւորումների երեւան գալը: Հասարակությունից թաքցվող ներքին գործընթացների առկայության պայմաններում դուռը կրնկի վրա բաց է թողնված ամեն տեսակիՙ անհավատալի եւ անհավանական ենթադրությունների առջեւ, սկսած Սերժ Սարգսյանի հրաժարականիՙ «ես սխալվեցի, Նիկոլը ճիշտ էր» պատճառահետեւանքային կապի յուրովի մեկնաբանությունից մինչեւ Արցախի հիմնահարցի վերաբերյալ Նիկոլ Փաշինյանի տարբեր հայտարարությունները հակամարտության հանգուցալուծման վերաբերյալ, կամՙ մեկ կողմից Սերգեյ Լավրովի ռեվերանսները Ալիեւին, իսկ մյուս կողմիցՙ Ջոն Բոլտոնի հեռախոսազանգերն ու դրանց հետեւած գրառումները Twitter-ում: Բոլորն էլ հայ-ադրբեջանական հակամարտությանը, կոնկրետՙ Արցախի ճակատագրին, այսինքն Հայաստանի ճակատագրին առնչվող: Այս պայմաններում բացարձակապես ընդունելի չեն նոր իշխանությունների եւ անձամբ վարչապետի վատ քողարկված հայտարարությունները Ալիեւի հետ ունեցած «շփումներում» ընդամենը «առօրյական» հարցերի շուրջ զրույցների, կամ Բոլտոնի հետ հեռախոսազրույցներում արցախյան հարցը չարծարծելու վերաբերյալ: Բոլորիս համար պարզ է, որ բանակցություններն իրենց ներքին բովանդակությամբ սովորաբար թափանցիկ չեն լինում, առնվազն մինչեւ դրանց ավարտը, իսկ երբեմն էլՙ ավարտից հետո երկար տարիներ: Սակայն, իմ կարծիքով, Նիկոլ Փաշինյանն ինքն իրեն ավելի հարազատ կլիներ, եթե հասարակությանը հստակորեն իր հայեցակարգը ներկայացնելուց հետո խոստովաներ, որ ինքը ստիպված է բովանդակային մասով խորհրդապահականության սահմաններում մնալ: Այս պայմաններում ոչ միայն անընդունելի, այլեւ մերժելի, դատապարտելի՛ են ոմանց, առավելաբար վարչապետի ճամբարից, հրձիգ արտահայտություններըՙ իբր «հեղափոխությունը» Շուշիի ազատագրումից գերիվեր դասելու, կամՙ «Արցախը հակահեղափոխության որջ» համարելու լկտիտությունը, որի հեղինակը Հայաստանի առաջին ամենակոռումպացված պաշտոնյաներից մեկն է համարվում: Եվ հենց այս պայմաններում զարմանալի է, որ ՀՀ վարչապետը ոչ թե չի սաստում նման հրձիգներին, այլ անձամբ միջամտում է Արցախի, օրինակ, պաշտպանության բանակի զորահրամանատարին փոխելու պարտադրանքով, պարզապես որովհետեւ վերջինը «համարձակվել էր» ըմբերանիչ պատասխան տալ նման հրձիգներից մեկին: Եվ սաՙ հայեցակարգային դիրքորոշման մթնոլորտում, որ Արցախը պետք է հեռու պահվի, շատ խնամքով եւ նախանձախնդրորեն, ամեն տեսակի քաղաքական եւ կուսակցական հավակնությունների եւ խաղերի թատերաբեմ լինելուց: Արցախը ստիպված է մնալ, մինչեւ իր կարգավիճակի եւ անվտանգության լիակատար հաստատումը գոնե, որպես ռազմաքաղաքական ուրույն միավոր, ուժեղ եւ ամրապինդ ղեկավարությամբ: Այնինչ անցյալ մայիսից ի վեր տարբեր արկածախնդիրների ոտնձգություններով ու խառնակչությամբ փորձ է արվում խարխլել իշխանության դիրքերը, ըստ երեւույթին ունենալով չարամետ ծրագրերի համար հող նախապատրաստելու առաջադրանք: Այնպես, կամ գրեթե այնպես, ինչպես զուգահեռաբար գործադրվում էր Հայ եկեղեցու հիմերը խարխլելու առաջադրանքը... Այս պայմաններում լրիվ հասկանալի է դառնում ՀՀ երկրորդ նախագահին ձերբակալելու, նրա նկատմամբ հակասահմանադրական մեղադրանք առաջադրելու, նրան փակի տակ պահելու ողջ գործընթացը: Մարտի 1-ի գործը, որտեղ առկա է հրահրող-զսպող իրավիճակը, որտեղ գոյություն ունի անմեղության կանխավարկածի անտեսումՙ մեկի նկատմամբ, եւ անմեղության կանխաշնորհումՙ մյուսի, արհեստածին է, զուտ քաղաքական նկատառումներով սարքված: Իսկ դատական ներկա գործընթացը հուշում է, որ հենց ղարաբաղյան հարցում է իշխանության համար վտանգավոր Ռոբերտ Քոչարյանի ազատության մեջ լինելը: Իմ գործընկերներից ոմանք կհիշեն, որ պաշտոնաթողությունից անմիջապես հետո խմբագիրների սեղմ խմբի հետ հանդիպմանը ինչ ասաց երկրորդ նախագահը ի պատասխան քաղաքականության մեջ հետագայում իր մնալ-չմնալու հարցին. «Եթե ղարաբաղյան հարցում լուրջ վրիպումներ նկատեմՙ կմիջամտնեմ»: (Հենց այդպեսՙ միջամտնել): Այս պայմաններում ինձ հասկանալի չէ նաեւ ՀՅԴաշնակցության հունվարի 24-ին Ստեփանակերտիցՙ Ընդհանուր ժողովից բխած հայտարարության այն հատվածը, որը պահանջում է «Հայաստանի եւ Արցախի Հանրապետությունների միջեւ ռազմաքաղաքական դաշինքի մասին համաձայնագրի սեղմ ժամկետներում կնքումը»: Դիագոնալ ձեւով այս պահանջը համապատասխանում է Ն. Փաշինյանի քանիցս արտահայտած մտքին, որ Հայաստանի Հանրապետությունը որեւէ ձեւով լիազորված չէ ներկայացնելու Արցախը եւ, հետեւաբար, անհրաժեշտ է Ստեփանակերտի անմիջական մասնակցությունը բանակցություններին: Անշուշտ տրամաբանություն կա՛ այս բոլորի մեջ, սակայն ինձ թվում է, որ որեւէ համաձայնագիր հեռվացնում է, տարանջատում է մեզ իրարից, Արցախը Հայաստանից: Պատկերավոր ասածՙ դա նման կլինի հոր եւ որդու միջեւ կնքված պայմանագրի... Եվ արդեն, մենք ոչ թե դաշնագրերով ու պայմանագրերով պետք է ապրենք եւ աշխատենք միմյանց հետ, այլՙ մեր համատեղ զոհողությունների ողջ հզորությամբ, եթե կուզեքՙ բնազդորեն: Ամրակուռ Արցախ, սա՛ պիտի լինի մեր համազգային տեսլականը: |
