«ԿԱ ՈՉ, ԿԱ ՈՉ, ԱՅ ՈՉՈՒՓՈՒՉ» Վ. Ա. Երեկ մոտավորապես նման պատասխան են ստացել Ադրբեջանի Միլլի մեջլիսի երկու պատգամավոր, երբ ֆինանսների նախարարին խնդրել են 25 տոկոսով ավելացնել կուսակցությունների համար 2014թ.-ի պետական բյուջեով նախատեսված 2,5 մլն մանաթ հատկացումները: Իսկ Ադրբեջանի պետական բյուջեում փողի պակաս, իրոք, կա: Բավական է ասել, որ եկող տարվա բյուջեի դեֆիցիտը կազմում է 1,7 մլրդ մանաթ` ի տարբերություն ընթացիկ տարվա նախատեսված շուրջ 650 եւ 2012-ի փաստացի 135 մլն-ի: Ընդ որում, բյուջեի եկամուտները կանխատեսված են էներգակիրների եւ կոմունալ ծառայությունների սակագների մոտ 40 տոկոսի թանկացման հաշվառմամբ: Գալիք տարում ադրբեջանցի ուսուցիչների, բժիշկների եւ պետական միջին ծառայողների աշխատավարձը կմնա անփոփոխ` 100-150 մանաթի սահմաններում: Պատգամավոր Ասիմ Մոլլազադեի դիտարկմանը, թե այդ «աշխատավորձով հնարավոր չէ հոգալ անգամ նվազագույն կարիքները», Ադրբեջանի ֆինանսների նախարարը պատասխանել է, որ «աշխատավարձերի բարձրացումը կարող է հանգեցնել հիպերինֆլյացիայի»: Խնդիրն այն է, որ Ադրբեջանի տնտեսությունը «նստած է նավթային ասեղի վրա», իսկ դրա արտահանումից ստացվող եկամուտները ոչ թե ուղղակի բյուջե են հաշվանցվում, այլ նախապես փոխանցվում են «պետական նավթային հիմնադրամին», իսկ այնտեղից` բյուջե: Ոչ ոք չգիտի, թե իրականում որքա՞ն է նավթի արտահանումից ստացվող եկամուտը, բյուջեի փոխանցվող գումարները տնօրինում է Պետական նավթային ընկերությունը, որի տնօրենն ունի իշխող ընտանիքի բիզնես-մենեջերի համարում: Ավելին, անշեղորեն կրճատվում են նավթի արդյունահանման ծավալները, ինչը նկատելի լարվածություն է առաջացրել իշխող վարչախմբի եւ BP-ի հարաբերություններում: Վերջինս պատճառաբանում է, որ կատարել է «դարի պայմանագրով» ստանձնած ներդրումային բոլոր պարտավորությունները եւ չի պատրաստվում հավելյալ գումարներ ծախսել` երկրաբանա-հետախուզական եւ հորատանցման աշխատանքների համար, իսկ Ադրբեջանը դրա համար փող պարզապես չունի: Որոշ տեղեկություններով` անցյած օրերին Բաքվում է գտնվել Թուրքիայում, Վրաստանում եւ Ադրբեջանում BP-ի ներկայացուցչության ղեկավարը: Նա բանակցություններ է վարել Իլհամ Ալիեւի հետ: Մեկնաբաններից ոմանք կարծում են, որ քննարկման թեման «Շահդենիզ-2» գազի հանքավայրում ներդրումներն են: «Շահդենիզ-2»-ը շահագործելու համար ամենալավատեսական հաշվարկներով 19 մլրդ դոլարի ներդրումներ են պետք: Ըստ տեղեկությունների, BP-ն պատրաստ է այդքան գումար ծախսել, սակայն նախապայման է դնում, որ Ադրբեջանը չի ստանա գազի արտահանումից շահույթի իր բաժինը` մինչեւ BP-ն ներդրումները չծախսածածկի: Դա կարող է տեւել տարիներ, եթե ոչ` տասնամյակներ, իսկ Ադրբեջանը չունի այդպիսի «շառայլություն» թույլ տալու հնարավորություն: Անգամ ադրբեջանցի տնտեսագետներն են խոստովանում, որ «2015-ից սկսվելու են ծանր ժամանակները»: Հարեւան երկրում սոցիալ-տնտեսական իրավիճակը կարող է պայթել ամեն պահի: Երեկ խռովություն է արձանագրվել Սումգայիթի թիվ 24 դպրոցում, որտեղ «ուսուցիչների եւ կրթության քաղաքային բաժնի ներկայացուցիչների միջեւ ծեծկռտուք է տեղի ունեցել»: Ֆորմալ առումով պատճառը դպրոցի տնօրենի պաշտոնանկությունն է, բայց փաստացի մանկավարժները բողոքել են, թե ինչու են իշխանություններն «անվերջ խաբում իրենց, չեն բարձրացնում աշխատավարձը»: Այս համատեքստում չափազանց կարեւոր է virtualaz.org-ի տեղեկատվությունը, որ Բաքվում իշխող վարչախումբը «Իսրայելից սոցիալական լայնածավալ աջակցության առաջարկություն է ստացել` Իրանին մեկուսացնելու հարցում Թել-Ավիվի ջանքերին միանալու պատրաստակամության դիմաց»: Ադրբեջանական պաշտոնական աղբյուրները չեն հաստատել, բայց եւ չեն հերքել այդ տեղեկատվությունը: Նույն լրատվամիջոցը հայտնել է նաեւ, որ օրերս Թբիլիսիում տեղի է ունեցել մի քանի երկրներում, այդ թվում` Ադրբեջանում, Իսրայելի դեսպանների «գաղտնի հանդիպումը հրեական պետության փոխարտգործնախարարի հետ, որի ընթացքում քննարկվել է սահմանակից երկրների օգնությամբ Իրանին մեկուսացնելու բացառապես իսրայելական ծրագիրը, ինչին աջակցում է նաեւ Սաուդյան Արաբիան»: 2014թ.-ի Ադրբեջանի պետական բյուջեի եկամուտները հաշվարկվել են ՀՆԱ-ի 31 տոկոսի չափով: Դա չափազանց բարձր նշաձող է: Եվ երաշխիք չկա, որ «կուլակաթափության» վտանգի հանդեպ օլիգարխիան չի միավորվի ընդդեմ իշխող վարչախմբի: | 
