ԴՈԿՏ. ՆՈՐԱ ԱՐԻՍԵԱՆ ՅԱԿՈԲ ՄԻՔԱՅԷԼԵԱՆ Անցյալ կիրակի օրը ամփոփվեցին Սուրիայում խորհդարանական ընտրությունների արդյունքները: Խորհրդարանի պատգամավոր դարձան նաեւ հայազգի արժանավոր երկու անձնավորություններՙ դոկտ. Նորա Արիսյանը եւ Բերիո թեմի առաջնորդարանի խոսնակ Ժիրայր Ռեիսյանը: Նորընտիր մեր պատգամավորներին հաջողություն մաղթելովՙ ստորեւ տպագրում ենք դոկտ. Ն. Արիսյանի մասին կենսագրական բնույթի հոդված, որտեղ շեշտադրվում է նրա մենագրական եւ թարգմանական գործունեությունը, որը իսկապես տպավորիչ է:
Դամասկոսի հայկական գաղութը շատ մեծ չէ, քանի մը հազար միայն, սակայն կենսունակ է ազգային-ընկերային-համայնքային կեանքը դպրոցներով, եկեղեցիներով եւ միութիւններով: Ինչպէս բոլոր հայկական գաղութներու պարագային, այդպէս ալ Դամասկոսի մէջ, ազգային հաստատութիւնները կա՛մ միութիւններու կողմէ հովանաւորուած են, կամ եկեղեցիներու, այսինքն իւրաքանչիւր աւանդական ազգային կազմակերպութիւն իր դպրոցը ունի, կամ իւրաքանչիւր յարանուանութիւնՙ ի՛ր: Եւ ասիկա պատճառ եղած է, որ տարանջատ դպրոցները չմեծնան, մնան նախակրթարանի սահմաններուն մէջ, բացի մէկէն, որ միջնակարգ ալ ունէր, եւ ասիկա պատճառ եղած է, որ հայ աշակերտները կիսաւարտՙ ափ առնեն արաբական դպրոցներ: Բնականաբար ուսումը արաբական դպրոցներու եւ ապա պետական համալսարաններու մէջ շարունակողները արաբերէնին աւելի լաւ պիտի տիրապետէին: Ամէն չարիքէ բարիք մը ծնելուն եթէ հաւատանք, ապա այդ բարիքին մարմնաւորումը պիտի տեսնենք դոկտ. Նորա Արիսեանի անձին ու անոր երախտաշատ գործին մէջ: Ն. Արիսեան անունը փայլեցաւ վերջին տաս-տասնըհինգ տարիներու ընթացքին, երբ իրարու ետեւէ գիրքեր սկսաւ թարգմանել եւ հեղինակել: Արիսեան իսկապէս երեւոյթ դարձաւ իր աշխատասիրութեամբ եւ հայկական գրականութեան ու հայկական հարցին նուիրուած իր ուսումնասիրութիւններով: Ցարդ իր գրիչին կը պատկանին 14 գործեր. Հեղինակայինՙ 1. «Հայոց աղէտները սուրիական միտքին մէջ» (2002, արաբերէն) 2. «Հայոց ցեղասպանութեան արձագանգները սուրիական մամուլին մէջ. (1877-1930)» (2005, արաբերէն) 3. «Տէր Զօր. Նահատակներու քաղաք» (2011, հայերէն) 4. «Հայ երեսփոխանները Սուրիոյ խորհրդարանին մէջ (1928-2011). (արաբերէն) 5. «100-րդ տարելից Հայկական ցեղասպանութեան. Արաբական 100 վկայութիւն» (արաբերէն) Թարգմանական (հայերէնէ եւ անգլերէնէ արաբերէնի)ՙ Յակոբ Պարոնեան. «Քաղաքավարութեան վնասները», (2004) Յարութ Սասունեան. «The World Speaks Out» (անգլերէնէ, 2005) «Վերապրողներու վկայութիւններ», (2005) «Ընդդէմ Ատրպէյճանի հակահայ քարոզչութեան», (2006) Ալֆրէտ Տը Զայաս. «Հայոց ցեղասպանութեան ոճիրը եւ անոր առնչութիւնը Ցեղասպանութեան պայմանագրին հետ», (անգլերէնէ, 2006) Գէորգ Աբէլեան. «Ցկեանս նահատակութիւն», (2006) Շահէն Աւագեան, «Լեռնային Ղարաբաղ, իրաւական ասպեկտներ», (անգլերէնէ, 2006) Յարութ Սասունեան, «Հայաստան-Թուրքիա արձանագրութիւններ, Ճշմարտութիւ՞ն, թէ՞ խաբէութիւն»: Թաթուլ Յակոբեան. «Ղարաբաղեան Օրագիր-Կանաչ եւ Սեւ», (2012) Հայրը մուսալեռցի է, մայրըՙ ատանացի: Դամասկոս հաստատուած են անցեալ դարի 30-ականներու սկիզբը: Նորա Արիսեան աւարտած է Դամասկոսի համալսարանի ֆրանսական գրականութեան բաժինը, նաեւ մասնագիտացած է թարգմանութեան մէջ: Իր դոկտորականը ստացած է Երեւանի Գիտութիւններու ազգ. ակադեմիայէն, նիւթ ունենալով «Հայոց ցեղասպանութիւնը արաբական գրականութեան, յատկապէս մամուլին մէջ»: Դոկտ. Արիսեան անդամ է Սուրիացի արաբ գրողներու միութեան, կը դասախօսէ Դամասկոսի համալսարանին մէջ, ուր հայկական բաժնի պատասխանատուն է: Ան նաեւ ՀՀ Դամասկոսի դեսպանատան մէջ կը պաշտօնավարէ որպէս թարգմանիչ, յատկապէս օտար պատուիրակութիւններու այցելութեան ժամանակ: Արիսեան ոչ միայն արժանացաւ հայկական ազգային, թէ մտաւորական շրջանակներու համակրանքին ու քաջալերանքին, այլեւ սուրիական պետական շրջանակներու բարձր գնահատանքինՙ իր կատարած մեծ աշխատանքին համար: 2006-ին ան պարգեւատրուած ՌԱԿ-ի կողմէ «Վահան Թէքէեան» շքանշանով: 2011-ին Սփիւռքի նախարարութեան կողմէ «Ու. Սարոյեան» շքանշանով 2012-ին ՀՀ Նախագահին կողմէ «Մ. Խորենացի» շքանշանով: Ան յաճախ հրաւէրներ կը ստանայ դասախօսելու զանազան քաղաքներու մէջ, նաեւ մասնակցելու գիտաժողովներու: Դոկտ. Նորա Արիսեանի ներդրումը հայ եւ արաբ բարեկամական կապերը ազգային մշակոյթի եւ գրականութեան ճամբով ամրապնդելու գծովՙ անգնահատելի են: Նորանոր նուաճումներու մաղթանքով, բարի երթ իրեն: |