ԶՐՈՒՅՑ 82. ՍՂՈՑԸ ԵՎ ԲՅՈՒՋԵԻ ՍՂԱՃԸ Ի՞նչ կապ կա այս գերժամանակակից, բառարաններում դեռեւս չամրագրված սղաճ -ի եւ ավանդական սղոց -ի միջեւ։ Բոլորս գիտենք, որ սղոց նշանակում է «փայտ, երկաթ, քար եւ այլն կտրելու գործիք»։ Փոխաբերաբար հնում նշանակել է նաեւ «ձկան մի տեսակ», այժմՙ սղոցաձուկ ։ Այդուամենայնիվ, այդ ինչպե՞ս սղոցը մտավ մեր ազգային բյուջե եւ սկսեց սղոցել մեր միջոցները։ Վերջում կտեսնենք, որ սղոց բառի բացատրության մեջ պետք է գրել, որ այն սղոցում է ոչ միայն փայտ ու երկաթ, քար ու ատամ, այլեւՙ փող, միջոցներ, հետեւաբարՙ նաեւ նյարդեր։ Սղոց բառը կազմված է սուղ արմատից եւ ոց մասնիկից, ինչպես խարտոց -ը։ Տեսնենք, թե ինչ է սուղ -ը։ Սուղ ՙ «քիչ, համառոտ, կարճ»։ Որիցՙ սղանալ «բարակել, կարճանալ», սղավաճառ «բարձր գնով ծախող»։ Այսինքնՙ սղոց նշանակում է «սուղ դարձնող, քչացնող, համառոտող, կարճացնող»։ Սղագիր ՙ «համառոտ գրող, գրվածք», սղություն ՙ «քչություն» եւ այլն։ Դառնանք սղաճ -ին։ Պարզվում է, որ սղաճ նշանակում է «քչության աճ, պակասության աճ»։ Այսինքնՙ «փողի պակասության աճ»։ Միակ բանը, որ աճում է մեզ մոտ, պակասությունն է (ցավոք սրտի)։ Ասենք նաեւ, որ այս սղաճ -ը գործածվում է դեֆիցիտ բառի փոխարեն, որի համար ունենք մեկ այլ գեղեցիկ բառՙ պակասուրդ կամ պակսուրդ, պակասություն ՙ հաստատված հայերենի բարձրագույն խորհրդի կողմից։ Հիմա որ բառը կհաղթիՙ սղա՞ճ -ը , թե՞ պակսուրդ -ը, ժամանակը ցույց կտա։ Մի բան պարզ է. որն էլ հաղթիՙ պարտվողը բյուջեն է ու մեր կենսամակարդակը։ Կարեւորն այն է, որ օտար դեֆիցիտ բառի փոխարեն գործածվի պակասուրդ կամ սղաճ բառերից մեկն ու մեկը: |
